«مقام نوایی» در موسیقی شرق خراسان در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت شد

کتایون حسینی/ تابناک رضوی:  محمود طغرایی با اعلام این خبر افزود: «نوایی» نام یکی از مشهورترین مقام‌های سازی و آوازی موسیقی شرق خراسان است، این مقام و آهنگ روایتگر رویکرد معرفتی و سیروسلوک عرفانی مردم و هنرمندان این خطه از خراسان است.
رئیس اداره ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ادامه داد: مقام نوایی سراسر برای توصیف خداوند، ذکر و یاد خداوند است وتوصیفی نمادین از سیروسلوک هنرمند و مردم این منطقه را درطبیعت و زندگی فرهنگی و آیینی آنها را دارد ، این مقام فلسفه ای عرفانی به خود گرفته است که نزد مردم خراسان از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است.
طغرایی تصریح کرد: این مقام موسیقی با این فرم و ساختار درموسیقی، تنها به این خطه تعلق دارد، بنابراین ثبت این مقام در فهرست نمونه میراث معنوی ناملموس، قدرشناسی ازفرهنگ آیینی اقوام خراسان و موجب دلگرمی و انگیزه برای هنرمندان اصیل شرق خراسان درجهت پاسداشت و تداوم این هنر است.
او اظهار کرد: آیین‌ها، ترانه‏ها و موسیقی مقامی، یکی از قوی‌ترین و ماندگارترین بخش‏های فرهنگ بومی خراسان است، این آیین ها وترانه‏ها در مجالس فرهنگی و هنری اجرا می‏شود با توجه به تحقیقات انجام شده پژوهشگران و مستند سازی‌های زیادی که از این اجراها انجام گرفته و با اینکه آموزش‌های علمی استادان موسیقی خراسان به شاگردان و علاقمندان ارایه می‏شود اما آنچنان که باید این موسیقی وپیوست فرهنگی اش به شاگردان و علاقمندان آموزش داده نمی‏شود.
رئیس اداره ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی یادآور شد: ماندگاری آیین‎های حماسی و عرفانی به روایت مقام‌ها به شدتی باورنکردنی درمعرض خطر قرار گرفته است وضمانتی برای حفظ و اجرای اصالت های آن وجود ندارد یا حداقل میزان ماندگاری و تداوم آن کمتر است.
طغرایی ادامه داد: از طرفی آوازها انحراف پیدا کرده و به گونه‌های دیگرِ سازی و آوازی وپاپ ترجمه‌ای گرایش پیدا کرده است که این هم یک آسیب جدی است و در شرایط اکنون فرهنگی اگر تلاشی صورت نگیرد ممکن است برای آیندگان نشان راهی نماند.
او افزود: به نظر می‌رسد ماندگاری این آهنگ‌ها و مقام‌ها مستلزم تلاش‌های متفاوتی نظیر ثبت در فهرست نمونه است که ماندگاری این عناصر فرهنگی را بیشتر ضمانت کند و از آنجا که «مقام‌ها» بالاترین مرحله خلاقیت در هنرموسیقی محسوب می‌شوند و از طرفی رویکرد فرهنگی و شیوه زندگی مردم در آن نمایان است، بنابراین در مردم شناسی اقوام مختلف هرمنطقه بسیار مورد توجه قرار می گیرد، بنابراین این اقدام تلاش خوبی در راستای تداوم و پاسداشت موسیقی مقامی و ادبیات شفاهی در میراث فرهنگی این حوزه از خراسان است.