به گزارش تابناک گیلان ، وجود جاذبه‌های مختلف در گیلان باعث شکل‌گیری گردشگری شده و در این میان گردشگری فرهنگی در دهه‌های اخیر جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده و مورد توجه صاحب‌نظران قرار گرفته است.
وجود جاذبه‌های فرهنگی عامل اصلی ایجاد گردشگری فرهنگی محسوب می‌شود و گیلان به دلیل تاریخ کهن، فرهنگ غنی و آداب و رسوم متنوع از این نعمت برخوردار است و ایجاد زیرساخت‌ها و تسهیلات مناسب، فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی در جذب و توسعه فعالیت‌‌های گردشگری می‌تواند مؤثر باشد.
* بازشناسی معماری بومی گیلان با رویکرد بوم‌شناسی فرهنگی
کارشناس معماری موزه میراث روستایی گیلان با تأکید بر بازشناسی بومی با رویکرد بوم‌شناسی فرهنگی استان می‌گوید: معماری بومی گیلان دارای اسناد، مدارک و منابع غنی از گذشتگان است و تحلیل این آثار ما را به دستیابی به اصالت و فرهنگ خود هدایت می‌کند.
ندا مهربان لیاولی معماری بومی گیلان در جهت استفاده مثبت و هوشمندانه از این گنجینه ارزشمند را مهم عنوان کرد و می‌افزاید: توجه به بناهای تاریخی به‌ویژه خانه‌های روستایی گیلان بسیار حائز اهمیت است.
وی با بیان اینکه بناهای تاریخی در شناخت بهتر معماری بومی مؤثر است، تصریح می‌کند: آداب، سنت‌ها و فرهنگ بومی در مورد معانی، ارزش‌ها و روش‌های روزمره زندگی مردم و همچنین انطباق فناوری‌های بومی با دانش امروزی با شناخت معماری بومی امکان‌پذیر است.
مهربان لیاولی به رویکرد بوم‌شناسی فرهنگی در موزه میراث روستایی گیلان اشاره کرد و می‌گوید: ارائه راهبردها در تداوم پایداری بناها در موزه میراث روستایی و انطباق با دانش جدید نیازمند پژوهش‌های گسترده در این زمینه است.
* سازه‌های روستایی و معیشت مردم
بر مبنای این گزارش، عضو هیئت علمی گروه گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان به معیشت سازهای روستایی در استان اشاره و بیان می‌کند: بررسی اهداف و اهمیت بنا و سازه‌های روستایی و رابطه آن با معیشت مردم مهم است.
حمید پورعیسی چافجیری به ترکیب مختلف مادی و معنوی خانواده‌های روستایی برای تأمین معیشت اشاره و می‌افزاید: هر کدام از بناها و جایگاه‌ها تأمین‌کننده بخشی از نیازهای خانواده روستایی محسوب می‌شوند.
وی با بیان اینکه هر کدام از سازه‌های روستایی کارکرد اقتصادی ویژه‌ای را بازیابی می‌کنند، خاطرنشان می‌کند: موضوع مذکور در تأمین معیشت زندگی روستایی تأثیرگذار است.
* ماکیان‌داری، ملاحظه زیست‌محیطی و فرهنگی گیلان
بر اساس این گزارش، استادیار گروه علوم اجتماعی و رئیس دانشکده گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان با اشاره به میراث ماکیان‌داری روستایی با ملاحظه‌های زیست‌محیطی و فرهنگی در استان اظهار می‌کند: ماکیان‌داری با نهادهای اجتماعی خانواده و ازدواج، مذهب، حقوق و اقتصاد دارای رابطه است.
هاشم موسوی به بازتاب گسترده ماکیان‌داری در آینه فولکلور و سنت‌های شفاهی گیلان اشاره و می‌افزاید: بسیاری از اطلاعات بازیافته از سنت‌های شفاهی روستائیان گیلانی برگرفته از سنت‌های گفتاری، مادی و رفتاری است.
وی موضوع مذکور را نشان‌دهنده اندیشه، پیشه و فرهنگ مردم گیلان خواند و بیان می‌کند: حوزه فرهنگی استان را باید «حوزه تمدن مرغ و تخم مرغ، دانست.
* آداب عید نوروز در روستای پرشکوه لنگرود
بر مبنای این گزارش، عضو هیئت علمی پرژوهشکده گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان با اشاره به گردآوری و ثبت بخشی از آداب عید نوروز در روستای پرشکوه لنگرود اظهار می‌کند: شناسایی آداب جشن نوروز در روستای مذکور برخی از آداب این جشن به دلیل تغییرات معماری و اجتماعی که به‌تدریج از یادها رفته را بازنمایی و ثبت می‌کند.
عباس پناهی روستای پرشکوه را دارای قدمتی 900 ساله عنوان کرد و می‌افزاید: بررسی‌ها نشان‌دهنده شباهت‌ها و تفاوت‌های آداب و رسوم پیشواز از عید نوروز و روزهای نخست تا دوازدهم فروردین ماه و همچنین آداب مربوط به سیزدهم فروردین ماه در این روستا با دیگر شهرهای گیلان و کشور است.
وی با بیان اینکه نکته‌های تازه‌ای درباره تبارشناسی ساکنان روستای پرشکوه شناسایی شده است، یادآور می‌شود: رسم «تلاتوس» از نکته‌های تازه شناسایی شده در موضوع مردم‌شناسی روستای پرشکوه است.
* زیستگاه‌های انسانی توسعه پایدار در مناطق روستایی
گفتنی است، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان درباره روستاهای این استان می‌گوید: روستاهای استان با مردمی غنی از فرهنگ و مدنیت و همچنین با فرهنگ و آداب و رسوم منحصر به‌فرد است.
رضا علیزاده با بیان اینکه روستاها در گذشته زیستگاه‌های انسانی و فضاهای ماندگاری بودند که با ریشه کارگاهی متکی بر زمین و فرهنگ خود اجتماعی متعادل و سازگار با محیط را شکل می‌دادند، ادامه می‌دهد: امروز با ایجاد تغییرات ناشی از رشد شهرگرایی سکونت‌گاه‌های روستایی نقش‌های مهم‌تری را پذیرفته‌اند و با میراث مادی، معنوی و الگوهای زندگی آرمان‌گرایانه انسان‌ها رابطه دارند.
وی انسان از خود بیگانه نشده، را هویت مجموعه قوانین و الگوهای رفتاری غیر مکتوب در جهت تعامل سازنده فرد، جامعه و طبیعت عنوان کرد و می‌افزاید: موضوع مذکور نشان‌دهنده مجموعه ارزش‌ها و هنجارها در تعادل پایدار و دوطرفه انسان و محیط طبیعی در قالب آداب و رسوم، معماری، اقتصاد و صنعت است.
علیزاده با بیان اینکه رشد شهرگرایی و نبود نشانه‌های هویتی اصیل و ناب فرهنگی و بی‌توجهی به حداقل نیازمندی‌های محیط زیست انسانی در زندگی شهری باعث شده شهرنشینان با میراث روستایی رابطه برقرار کنند، بیان می‌کند: امروزه میراث روستایی با گردشگری پیوندی ناگسستنی خورده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان تجربه زندگی در روستا را سبب آشنایی شهرنشینان با فرهنگ، تاریخ، مذهب و اعتقادها، طبیعت و صنایع دستی دانست و خاطرنشان می‌کند: شهرنشینان با ارتباطی متقابل از فرهنگ و مردم بومی اثر پذیرفته و بر فضای جامعه محلی اثرگذار هستند.
وی به تأمین نیازهای اسکان، تغذیه، خرید کالا و لوازم ضروری، سوغات و صنایع دستی گردشگران توسط روستائیان بومی اشاره کرد و می‌افزاید: موضوع مذکور باعث تعامل فرهنگی و ایجاد تحرک اقتصادی در جامعه روستایی می‌شود.
علیزاده با بیان اینکه حضور گردشگران باعث ایجاد شغل و درآمد در روستاها می‌شود، می‌گوید: گردشگران در تأمین نیازهای اقتصادی روستائیان مؤثر هستند و این امر باعث کاهش روند مهاجرت از روستاها به شهرها می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان روستاها را از منابع تجدیدناپذیر طبیعی ـ انسانی دانست و بیان می‌کند: رشد گردشگری تنها با نگاه اقتصادی و بی‌مهابا باعث تخریب و نابودی طبیعت می‌شود.