نقش نماز جمعه درکاهش آسیب های اجتماعی

تابناک ایلام،امین دانیالی ::بی شک احیای سنتهای متروک و فراموش شده دینی از بزرگترین دستاوردهای انقلاب اسلامی  
است.اقامه نماز جمعه به عنوان تریبون عبادی سیاسی نظام هم از جمله این احیاگری هاست  که در مواضع مختلف نقش خود را در جهت دهی آرمان و هدفهای انقلاب  اسلامی نشان داده  است.  

علاوه  بر آیه ۹ سوره مبارکه جمعه که مؤمنان را به نماز جمعه فرا میخواند، در روایات  پیامبراکرم ص هم نسبت به نماز جمعه توصیه فراوان است،  
چنان که رسول خدا فرمودند: »هر گاه مؤمنی به سوی نماز جمعه حرکت  کند، خداوند دلهر ه های روز قیامت را برای او کاهش داده و به سوی بهشت راهنمایی اش می کند.(وسائل الشیعه، ج ۷ ،روایت ۹۳۹۰) 

نمازهای جماعتی که در طول هفته و در نوبتهای مختلف اقامه میشود، در روز جمعه و در نماز  جمعه تجمیع شده و نوعی تمرکز و قدرت اجتماعی را سبب می شود، علاوه بر این، بیان مسائل روز جامعه و جهان اسلام  توسط خطیب جمعه، از نظر بیدارگری و بصیرت بخشی، برکات فراوان  دارد. 

تأکید اسلام  بر بیان مسائل سیاسی و اجتماعی در نماز جمعه احکام و شرعیات را میتوان در نماز جماعت هم مطرح کرد، بنابراین در نماز جمعه باید در کنار  بعد عبادی، بعد سیاسی هم لحاظ شود و فلسفه نماز جمعه از ابتدا همین بوده است، چنان که  پیامبر اکرم ص  خود پایه گذار آن بودند و نخستین نماز جمعه را در نخستین هفته ورود به مدینه اقامه کردند و در فاصله مسجد قبا تا مسجدالنبی مسیر حرکت پیامبرص مسجدی به نام »جمعه« است که نخستین نماز جمعه اسلام در آن خوانده شد. 

این موضوع  نشان میدهد، رسول خداپس از تشکیل حکومت در مدینه، نخستین کارشان  خواندن نماز جمعه بوده است. 
پیش از انقلاب ، نماز جمعه از سنتهای متروک جامعه بود و برای مثال در مشهد مقدس آیت الله  تبریزی از علما، نماز جمعه میخواند، اما با رویکرد صرفاً عبادی بود؛ اما پس از انقلاب  اسلامی ، امام  خمینی ره به تأسی از رسول خدا این سنت را احیا کردند و نخستین نماز جمعه به امامت مرحوم آیت الله  طالقانی ۵ مردادد ماه ۱۳۵۸  اقامه شد.

این نقش در تثبیت انقلاب بویژه در دوران ترورها و مشکلات نظام و هم در دوران دفاع مقدس  بسیار پررنگ بود و خطبه ها و سخنرانیهای نماز جمعه بویژه در تهران نقش ویژه ای در تثبیت و حفظ انقلاب  داشت.  این تأثیر در طول چهار دهه کم نظیر بوده است.
 
تأثیر نماز جمعه در آگاهی بخشی سیاسی اجتماعی به مردم و بصیرت دهی به آنان برای مواجهه با شرایط گوناگون، تاکید شده است اما  متأسفانه در این بعد کم کار بوده ایم ، اگر آسیبهای اجتماعی  مانند طلاق ، اعتیاد، بزه کاری و... را در نماز جمعه مطرح کنیم، میتوان در مسیر رفع آنها حرکت کرد، زیرا یافتن راهکار رفع این چالشها صرفاً دستوری نیست و دولتها به تنهایی نمیتوانند از  پس آن برآیند و باید مردم پای کار بیابند که بهترین جا برای جذب این همراهی، نماز جمعه و  پررنگ کردن مسائل اجتماعی اخلاقی در خطبه هاست. 

وقتی نماز جمعه توانست انقلاب و جبهه را اداره و مشکلات  را برطرف کند، بیگمان در رفع  مسائل اجتماعی نیز اثرگذار است که باید به این بُعد نگاه جدی داشت. 

قاطعیت امام جمعه  در پیگیری مشکلات مردم وعنوان از تریبون مهم نماز جمعه تا مدیران و مسئولان  شهرها و استانها را متوجه  مشکلات  کند همیشه مورد توجه مردم قرار گرفته واز نکات مهم ارائه درنماز جمعه بوده است . 

حرف های تکراری مردم را دلسرد می کند ،عدم عنوان مسائل وگرفتاریهای مردمی  توسط ائمه جمعه و داشتن ملاحضات اداری  نمیتواند اثرگذار باشد ./م