تلاش ها براي پيشگيري ، درمان و جلوگيري از بازگشت دوباره افراد به اعتياد از سوي مسئولان اجرايي و تشكل هاي غير دولتي در حال انجام است اما مي توان گفت كه موفقيت در درمان اين معضل و آسيب اجتماعي با اشتغال و بدست آوردن درآمد به سرانجام مي رسد .
بخش عمده معتادان جامعه متاسفانه در حاشيه شهرها و روستاها ،از بيكاري ، فقر و نداري رنج مي برند و به تبع آن از فرصت هاي اجتماعي نيز كم بهره برده و اين امر رنج اعتياد را براي اين خانواده ها مضاعف و بازگشت سالم به جامعه را مشكل مي سازد.
به گفته كارشناسان نبود شغل و كار مناسب از مهمترين مشكل معتادان بازگشت به جامعه است تا آنها بتوانند فرصت تازه اي به زندگي داشته باشند از اينرو در صورت نبود اين فرصت ها ، بازگشت دوباره به اعتياد خيلي سريع اتفاق مي افتاد.
ابوالقاسم- ميم 32 ساله كه به گفته خودش هفت سال از دوران طلايي زندگيش بخاطر اعتياد سياه شد ، نداشتن شغل را عاملي دانست كه در گرايش وي به استعمال مواد مخدر تاثير گذاشت .
وي كه اهل و ساكن شهر جويبار است ، گفت : براي پركردن اوقات فراغت و فرار از نداشتن شغل به نشستن دور همي جمع دوستان روي آوردم و بدين گونه از اين مساله آسيب ديدم.
ابوالقاسم ادامه داد : با وجود تمام مشكلات ناشي از بيكاري و نداشتن درآمد ، اعتياد به مواد مخدر نيز به اين وضعيت بد زندگيم اضافه شد بطوريكه آسيب اين مساله تنها دامن گير خودم نشد.
وي اضافه كرد : علاوه بر تحمل هميشگي زجر برچسب معتاد بودن ، تاوان اين مساله را خانواده ام نيز پرداخت كردند و اندك در آمدم نيز صرف خريد مواد مخدر مي شد .
وي كه پنج سال قبل با تصميم خود پا در مسير ترك اعتياد گذاشت و يقين دارد كه عامل از بين رفتن جايگاه اجتماعي و متلاشي شدن كانون خانواده اش كه منجر به طلاق نيز شد ، بيكاري و گرايش به اعتياد است.
وي اظهارداشت : براي بازگشت نكردن به اعتياد تلاش هاي زيادي از جمله تقاضاي دريافت تسهيلات اشتغال از بهزيستي مازندران داشتم .
ابوالقاسم ادامه داد : با تسهيلات بهزيستي و خريد چند چرخ خياطي و اجاره مغازه در شهر جويبار ، حرفه اي براي خود ايجاد كردم و به كار مشغول هستم.
به گفته اين فرد كه اكنون پنج سال از بهبودي او مي گذرد ، اشتغال و كار كردن باعث شده تا ديگر وقتي براي فكر كردن به مواد مخدر نداشته باشد .
وي كه به فكر گسترش شغلش است ، مي گويد هم اكنون چند نفر از جوانان جويباري در كارگاه خياطي ام مشغول به كار هستند .
ابوالقاسم ابراز اميدواري كرد كه بهزيستي با درخواست تقاضاي تسهيلات بيشتر براي گسترش كارگاه و فعاليت خياطي اش موافقت بكند.
رضا كه زندگي اش با اعتياد گره خورده است گفت كه دغدغه كار و شغل دامنگير بسياري از جوانان است و براي افرادي همچون من اين دغدغه مضاعف تر است .
وي كه در سن 22 سالگي به مواد مخدر اعتياد پيدا كرد ، ادامه داد : بعد از فارغ التحصيلي از دانشگاه براي بدست آوردن شغل بسيار تلاش كردم ، اما تلاشهايم بي ثمر بود.
رضا كه خود را جوان سرخورده اي در پيدا كردن شغل و كسب درآمد معرفي مي كند ، ادامه داد : بيكاري و فكرهاي پريشان درباره آينده ام منو به سمت اعتياد كشاند .
وي افزود : اما اين روش و رفتن به راه انحرافي اعتياد نه تنها مشكلات روحي و رواني ، بيكاري و نداشتن درآمدم را رفع نكرد بلكه مشكلات ديگري را ايجاد كرد و آينده ام را خراب كرد .
اين فرد ساروي اظهار كرد : در حاليكه شايد با دريافت تسهيلات يا كمك هاي گروههاي مشاوره و نهادهاي اجتماعي مي توانستم براي خود شغلي ايجاد بكنم تا به اين مسير كشانده نشوم .
وي همچنان اميدوار است كه با ترك اعتياد و داشتن يك شغل بتواند از اين دام خانمانسوزي كه در آن گرفتار شده ، نجات يابد .
***نداشتن شغل مولفه اي براي معتاد شدن افراد
مدير كل بهزيستي استان مازندران از بيكاري به عنوان يكي از مولفه هاي مهم گرايش افراد به مواد مخدر نام برد و گفت كه دلايل متعدد براي معتاد شدن افراد وجود دارد كه نداشتن شغل مي تواند يكي از اين بسترها باشد .
سيد سعيد آرام ادامه داد : بهزيستي به عنوان يك نهاد حمايتي علاوه بر انجام اقدامات پيشگيرانه براي معتاد نشدن افراد ، اقدامات حمايتي را مورد نظر دارد .
وي يكي از اين اقدامات حمايتي براي افراد زير پوشش بهزيستي را پرداخت تسهيلات برشمرد و افزود : تسهيلات اشتغال به معتادان بهبود يافته پرداخت مي شود .
مدير كل بهزيستي مازندران گفت كه فرد معتاد علاوه بر از دست دادن موقعيت اجتماعي ، شغل خود را نيز از دست مي دهد .
وي با اشاره به اينكه تا سقف 150 ميليون ريال تسهيلات اشتغال به معتادان بهبود يافته پرداخت مي شود ، افزود : اشتغالزايي گامي براي حمايت از اين افراد رانده شده از جامعه و بازار كار است .
وي از ارائه خدمات به 22 هزار نفر در 132 مركز ترك اعتياد استان خبرداد و گفت كه اين تعداد سال گذشته با مراجعه به اين مراكز تخصصي ،خدمات مورد نياز را دريافت كردند .
آرام مركز سرپايي بازتواني اعتياد ، مركز اقامتي شبانه روزي و مركز كاهش آسيب اعتياد براي معتادان پر خطر را از مراكز خدمات دهي بهزيستي مازندران به اين افراد برشمرد و ادامه داد : خدمات اقامت موقت ، پزشكي ، روان شناختي ، مددكاري و بازتواني شغلي از جمله خدماتي است كه دراين مراكز ارائه مي شود .
وي بيشترين نوع مواد مخدري كه معتادان مازندران استفاده مي كنند را به ترتيب ترياك ، شيشه و حشيش اعلام كرد .
***چشم انتظاري چهار هزار معتاد بهبود يافته مازندران براي خودكفايي
معاون امور توسعه و پيشگيري اداره كل بهزيستي مازندران از پشت نوبت بودن چهار هزار معتاد بهبود يافته استان براي دريافت تسهيلات اشتغالزايي خبرداد .
رمضانعلي گلچوبي اين معتادان بهبود يافته را شامل افرادي اعلام كرد كه دوره هاي آموزشي حرفه آموزي زير نظر فني و حرفه اي مازندران طي كردند و با تعيين اولويت و علاقه شغلي ، طرحشان مورد پذيرش قرار گرفته است .
وي گفت به هر معتاد كه اين مراحل طي كرده و متقاضي دريافت تسهيلات اشتغالزا باشد 120 تا 150 ميليون ريال تسهيلات پرداخت مي شود .
معاون امور توسعه و پيشگيري بهزيستي مازندران با اشاره به اينكه سال گذشته 760 معتاد بهبود يافته در دوره هاي حرفه آموزشي فني و حرفه اي استان شركت كردند ، ادامه داد : با پرداخت تسهيلات به 420 نفر ازاين افراد زمينه اشتغال و خودكفايي اقتصاديشان ايجاد شده است .
*** سهم 21درصدي تسهيلات بهزيستي مازندران براي اشتغال معتادان بهبود يافته
معاون مشاركت هاي مردمي و اشتغالزايي بهزيستي مازندران از تخصيص 21 درصد تسهيلات اين نهاد به اشتغال معتادان بهبود يافته در سال گذشته خبرداد .
نورالدين علاء الديني افزود: سال گذشته 201 ميليارد ريال اعتبار اشتغالزايي به دو هزار و 291 نفر از افراد زير پوشش بهزيستي مازندران پرداخت شد كه سهم معتادان بهبود يافته ازاين اعتبارات 21درصد بود .
وي تلاش و برنامه ريزي بهزيستي مازندران براي اشتغالزايي و خودكفايي معتادان بهبود يافته را بازگرداندن آنان به جامعه دانست و افزود : پرداخت تسهيلات با كارمزد پايين تا سقف 150 ميليون ريال يكي از نمونه هاي حمايتي بهزيستي استان از اين افراد است .
معاون بهزيستي مازندران ابراز اميدواري كرد كه با تخصيص اعتبارات بيشتر ، ميزان بيشتري تسهيلات براي اشتغال معتادان بهبود يافته استان پرداخت شود .
*** اشتغال راهي براي نجات جوانان از اعتياد است
يك استاد دانشگاه هاي مازندران ، معتاد شدن بخشي از افراد بويژه جوانان را گره خورده با مساله كار و اشتغال دانست وگفت برخي افراد براي پناه بردن از بيكاري و پركردن وقت به مصرف سيگار و مواد مخدر روي مي آورند .
مصطفي بهرام زاده ادامه داد : هرچقدر افراد مشغول كار باشند فرصت براي انجام اين گونه كارها كم مي شود .
وي افزود : جوانان تحصيلكرده دانشگاهي كه سرخورده از بازار كاري كه در جامعه وجود ندارد به كارهايي نظير مصرف مواد مخدر دست مي زنند .
اين روانشناس گفت كه اين برخورد و رفتار جوانان تحصيلكرده دانشگاهي را مي توان نوعي افسردگي از سرخوردگي از دست نيافتن به شغل دانست .
وي خاطرنشان كرد : به نظر مي رسد تنها با انجام اقدامات پيشگيرانه نظير مشاوره ، برپا كردن كمپ هاي ترك اعتياد نمي توان در جنگ با اعتياد موفق بود .
بهرام زاده كه از بيكاري به عنوان عامل مهمي در گرايش افراد بويژه نسل جوان به اعتياد نام مي برد ، ادامه داد : براي مقابله با اين عامل بايد از ابزار مختص به آن استفاده كرد .
وي اشتغالزايي را ابزار مناسبي براي اين منظور دانست و گفت كه حال آنكه اشتغال در دستگاه هاي اجرايي محدود و كم است مي توان از بسترهاي بخش خصوصي براي راه اندازي صنايع بهره برد .
اين استاد دانشگاه هاي مازندران خاطرنشان كرد : شغل و كسب در آمد مي تواند در معتادان رهايافته اطمينان به زندگي ايجاد كرده و از گرايش افراد ديگر به مواد مخدر جلوگيري كند .