تابناک فارس به نقل از فارس: این تنها یک نمونه از المانهایی است که اخیرا در سطح شهر شیراز نصب شده است و معنا و مفهوم خاصی ندارد. شهری که دارای هویت تاریخی و فرهنگی غنی بوده و جا برای کار در این حوزه بسیار دارد.
نصب المانها، سردیسها و تندیسها در هر شهر و کشوری با مفاهیم مختلف و بنا بر فرهنگ و تمدن آن شهر یا کشور ساخته و در معابر مختلف اعم از میادین، خیابانها، بوستانها و ... نصب شده و در معرض دید عموم قرار میگیرد.
در شهر شیراز نیز از سالها پیش نصب تندیسها و المانها در دستور کار قرار گرفت اما از همان ابتدا اعضای شورای شهر خواستار مصوب کردن المانهای پیشنهادی در صحن شورا بودند، اتفاقی که جز در موارد معدودی انجام نشده است.
زیبایی، اثرگذاری و داشتن معنا و مفهوم سه مولفه اصلی در طراحی و نصب المانهای شهری است
زیبایی، اثرگذاری و داشتن معنا و مفهوم سه مولفه اصلی در طراحی و نصب المانهای شهری است که همواره باید مورد توجه قرار گیرد اما اخیرا المانها یا تندیسهایی در سطح شهر شیراز نصب شدهاند که نه تنها جذابیتی ندارند بلکه معنا و مفهوم خاصی را نیز به مخاطب القا نمیکنند.
بر اساس گفتههای معاونت سیما و منظر شهری سازمان سیما، منظر و زیباسازی شهرداری شیراز، این سازمان مجری سیاستهای شورای شهر و شهرداری است و هر دستوری از این دو نهاد برسد لازمالاجراست.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر شیراز خود، منتقد برخی از یادمانها و المانهای نصب شده در سطح شهر است
این در حالی است که رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر شیراز خود، منتقد برخی از یادمانها و المانهای نصب شده در سطح شهر بوده و از اینکه شورای شهر جز در موارد خاص نقشی در تعیین المانها ندارد گلایهمند است.
جمشید آراسته، میگوید: بر اساس مناسبتها و یا نیاز شهر یادمانهای مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مذهبی یا از طریق شورا و یا از طریق شهرداریهای مناطق اعلام شده و بر اساس برنامهریزیهای سالانه، بودجه تعیین و به سازمان سیما و منظر جهت اجرا ابلاغ میشود.
نکتهای که در این میان مطرح میشود اینکه طراحی این المانها چگونه و بر چه اساس تصمیمگیری میشود و وقتی شورای شهر هم از بیشتر این المانها اطلاعی ندارد، چه کسی مسئول پاسخگویی در این حوزه است؟
آراسته معتقد است: برای طراحی و ساخت المانها گروهی از بهترین هنرمندان و کارشناسان انتخاب میشوند! در حالی که برخی المانهای سطح شهر نه معنا و مفهوم خاصی را القا میکنند و نه زیبایی قابل توجهی!از این رو به نظر میرسد لزوم ترتیب دادن سازوکاری که تصویب ساخت یک المان که مورد پذیرش عموم واقع شود، بسیار لازم است.
وی میگوید: برای ساخت یک المان فراخوان میزنیم و از هنرمندان علاقهمند جهت حضور دعوت میکنیم چنانچه امسال ۳۰ المان در دستور کار بوده است که تا کنون ۱۹ مورد ساخته و نصب شده و است و ۱۱ مورد دیگر نیز در دست اجراست.
او هزینه ساخت یک المان فلزی را بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ میلیون تومان عنوان میکند و از ماندگاری اثر سخن میگوید.
بدون شک ماندگاری یک اثر هنری متناسب با فرهنگ و هویت هر شهر و جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است، اما به شرطی که آن اثر هم به واقعیت نزدیک بوده و هم متناسب با فرهنگ آن جامعه بتوان مفهومی از آن استخراج کرد.
وی از هزینهکرد یک و نیم میلیاردی جهت ساخت المانهای سمپوزیوم بینالمللی سال گذشته خبر میدهد و میگوید: کل هزینههای ساخت تندیس، سردیس، المان و نهادها بر عهده شهرداری است.
معاون سیما و منظر شهری سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری شیراز، در پاسخ به سوالی مبنی بر بیمعنا بودن برخی المانها برای مردم میگوید: این المانها بر اساس تخیلات ذهنی هنرمندی است که قرار است مفهومی را به تصویر بکشد!
اما نکته اینجاست که بسیاری از تندیسها و المانها مورد قبول عموم واقع نمیشوند و این ضعف بزرگی است
برای نمونه پرسوجویی ساده از چند نفر از مردم به سادگی نشان میدهد که کسی از المان رهایی، برداشت رهایی و آزادی نمیکند!
نکته دیگر عدم شباهت سردیسها به صاحبانشان است، همچون سردیسهای شهیدان سلیمانی، اسکندری و حججی که شباهت خاصی به شهدای نام برده ندارد و در اقدامی ضربالاجلی در ایام دفاع مقدس ساخته و رونمایی شد!
آراسته، پاسخ به این عدم شباهت را ساخته شدن این سردیسها با حضور نمایندهای از مرکز حفظ آثار، زمان کم و نماد بودن یک شخصیت توجیه میکند و بابت قصور احتمالی عذر میخواهد.
وی در این راستا از اهمیت دیدگاه عموم سخن میگوید در حالی که به نظر نمیرسد جایی از کسی نظری پرسیده شده باشد
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر شیراز نیز منتقد این ماجرا است.
سید احمدرضا دستغیب ضمن گلایه به عدم ورود مساله تندیسها و المانهای شهری به کمیسیون فرهنگی یا صحن شورا، از نصب برخی تندیسها که همخوانی لازم را با حرم سوم اهلبیت(ع) و هویت فرهنگی شیراز ندارد انتقاد میکند.
وی با اشاره به تندیس رهایی آن را بدقواره و نامفهوم میخواند و میگوید: تندیسها و یادمان جلوه بصری شهر را تشکیل میدهند و بسیار حائز اهمیت هستند پس بنده معتقدم این تندیسها باید به تصویب شورای شهر برسد چرا که مسئولیت پاسخگویی با شورا و شهرداری است و نمیشود هر کس از راه برسد برای خودش پیشنهادی بدهد و تصمیمی بگیرد.
اینگونه که به نظر میرسد این المان توی ذوق خیلی ها زده است، چنانچه منتقدین بسیاری دارد.
نکته دیگری که در این میان حائز اهمیت بوده، عدم قرار گرفتن تصاویر این المانها بر روی سایت شهرداری از سال ۹۵ تا کنون است.
در پایان ضمن احترام به المانها و یادمانهای ارزشمندی که طی سالهای گذشته ساخته و نصب شدهاند انتقاد خود را نسبت به المانهای عجیب و غریب و نامفهوم وارده کرده و خواستار رسیدگی به این موضوع و آماده انعکاس دلایل منطقی از سوی متولیان امر جهت روشن شدن ذهن شهروندان هستیم.