مطالعه احداث راه دسترسی به معدن نیترات کوه ریش
به گزارش تابناک کهگیلویه و بویراحمد ، داریوش دیودیده گفت: مطالعات احداث راه‌های دسترسی به معادن تاکستان (استان قزوین) و معادن منیزیت دشت سمسور (سیستان و بلوچستان)، خدمات مهندسی طراحی برج‌های ۲۰ کیلوولت و مطالعات برق رسانی به معادن خضراء (خراسان جنوبی)، بازنگری مطالعات بهسازی و روکش آسفالت راه دسترسی به معادن زغالسنگ طبس (خراسان جنوبی)، احداث راه دسترسی به معادن نیترات کوه ریش (کهگیلویه و بویراحمد) و راه دسترسی به معادن مس سیاسترگی (سیستان و بلوچستان) از جمله این طرح‌ها است.
نخستین ذخیره گاه معدنی نیترات کشور در بخش محروم دیشموک کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۳۸۰ توسط وزارت صنایع و معادن وقت کشف شد.
قرار بود در معدن نیترات بخش دیشموک بیش از ۴۰۰ نوع مشتقات تولید شود، اما اینک بازدید میدانی از محل معدن نیترات دیشموک نشان می‌دهد که حتی جاده دسترسی هم ندارد و از وعده‌های مسئولان مربوطه دلسرد شده‌اند.
این طرح یکی از طرح‌های آینده دار برای استان کهگیلویه و بویراحمد و حتی کشور ایران است، اما هنوز اقدام قابل توجهی در این منطقه انجام نشده است.
تولیدات این کارخانه و سود آن به کشاورزان و صنعت دارویی کشور
طبق نظر کارشناسان حوزه معدن، نیترات پتاسیـم، یکی از نمک‌های ارزشمند پتاسیم است که کانـی اصلـی آن نیز هست و به عنوان کودپتاسیک در بخش کشاورزی از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است.
در بخش کشاورزی به منظور تهیه و تامیـن کودهـای پتاسـی اعم از نیترات پتاسیـم، سولفات پتاسیـم، منـو فسفات و پتاسیـم فسفات تری بازیک کاربرد فزاینده و مهمی دارد.
این ماده معدنی از نظرافزایش محصول به میزان ۵ تا۱۰ برابر معمول و کاهش زمان باردهی تایک چهارم زمان معمول در تولید محصولات درختی ارزش دارد.
از دیگر مصارف نیترات پتاسیم که به صورت مشتقات مختلف آن نظیر کربنات پتاسیم، فلوئور سیلیکات پتاسیم و پرمنگنات پتاسیم بکار می‌رود، در صنایع دارویی و تهیه مواد منفجره است.
انتظار مردم تعیین تکلیف معدن نیترات است
بخشدار دیشموک گفت: این ظرفیت بی‌نظیر خدادادی در محروم‌ترین جغرافیای دنیا، بخش دیشموک قرار دارد و مردم استان و به ویژه بخش دیشموک سال‌ها است که منتظر بهره برداری از این معدن هستند، اما حدود ۲۰ سال چشم انتظار وعده‌ها مانده ایم.
علی رضا نوروزی تاکید کرد: مردم انتظار دارند سرنوشت این معدن تعیین تکلیف شود و اگر نیتراتی در منطقه است بهره برداری و اگر نیست هم مشخص شود.
نوروزی افزود: با راه‌اندازی معدن نیترات زمینه اشتغال جوانان و مردان دیشموکی که به دلیل نبود کار به شهر‌های دور و نزدیک مهاجرت کرده‌اند، فراهم می‌شود.
وی بیان کرد: ۱۷۸ خانوار (۹۷۲ نفر) در روستای لیراب دیشموک سکونت دارند و شغل بیشتر مردم روستای لیراب کشاورزی است که اخیراً هم به دلیل منازعات منطقه‌ای در این روستا کشت و کاری انجام نمی‌شود.
بخشدار دیشموک گفت: وضعیت راه روستایی لیراب اسفناک‌ترین جاده در استان و حتی کشور است و تنها خودروی سایپا می‌تواند از این مسیر عبور و مرور کند. همچنین جاده دسترسی به معدن (از دشتک تا لیراب) هم به دلیل سخت گذر بودن نیازمند اصلاح است.
مرحله نخست معدن نیترات دیشموک اجرایی می‌شود
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد گفت: مرحله اول صنایع وابسته طرح معدن ایلیا نیترات لیراب، طرح پودر سنگ و شن دانه بندی است.
امیر تیمور موسویان افزود: با پیش‌بینی اشتغال مستقیم ۲۰ نفر و پیش سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیارد ریال کار انجام می‌شود.
وی با اشاره به اینکه مرحله نخست این طرح تا انتهای سال ۱۴۰۳ عملیاتی می‌شود، ادامه داد: این اداره کل ضمن دعوت از همه سرمایه گذران واجد شرایط، نوید شرایط ایده‌آل با فرصت‌های مناسب را نیز می‌دهد که همه با هم در پیشرفت استان و ایران اسلامی سهیم باشیم.
کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران جزء مناطق حوزه زاگرس و از نظر معادن در حوزه رسوبی غیر فلزی قرار دارد هر چند این استان از نظر معادن جزو مناطق بسیار غنی کشور محسوب نمی‌شود، اما پتانسیل‌های خوبی برای ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در این حوزه دارد.
عمده مواد معدنی استان مواد اولیه سیمان، گچ، آهک، سنگ لاشه، مالون، مرمریت، بوکسیت، فسفات، سلستین، مارن و دیگر موارد است.
سرعت بخشی به طرح‌های معدنی در استان و برنامه‌ریزی در زمینه اکتشافات معدنی و جلوگیری از خام‌فروشی مواد معدنی در استان تولید و ایجاد اشتغال پایدار کمک فراوانی خواهد کرد.
عمده معادن استان شامل سیمان، مرمریت، آهک، گچ، سنگ لاشه، مارن، شن، ماسه، فسفات، بوکسیت و سلستین است.
براساس اطلاعات سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد، این استان از ظرفیت‌های بالایی در زمینه معدن برخوردار است و نیاز به سرمایه‌گذاری برای شکوفا شدن دارد.
دیشموک ۱۰۴ روستا دارد که از این تعداد ۷۴ روستا دارای سکنه هستند و مابقی تنها در تابستان و بهار دارای سکنه می‌شود، همچنین ۳۸ روستا در این بخش دارای دهیاری‌اند.
۱۶ هزار نفر در روستا‌های بخش دیشموک سکونت دارند و بالغ بر ۲۸ هزار نفر در بخش و شهر دیشموک ساکن هستند.
