تابناک گیلان / لنگرود شهری ساحلی و بهشتی گمشده در میان کوهی از زبالههاست.
منطقهای بکر
و زیبا در استان گیلان که گویی هیچ مسئولی دغدغه نجات اکوسیستم این
شهرستان را ندارد و عزمی جدی برای نجات آن راسخ نمیشود. هرچند سالهاست که
مسئولین وعده دادهاند تا برای دفع و بازیافت زبالههای شهر تدبیری اتخاذ
کنند اما همه راهها به بنبست رسیده و این شهر 75 هزارنفری نهتنها محلی
برای امحای زبالههای شهری و بیمارستانی بهصورت استاندارد ندارد بلکه
زبالههای شهر در تالاب و ارتفاعات شهر رها میشود و همین مسئله زمینهساز
نابودی طبیعت و بروز مشکلات بسیار برای مردم و ساکنین شهر شده است.
تیتر شهر نوشت: حدود
ده سال پیش بخشی از حریم تالاب لنگرود بهعنوان محل دپو زبالههای شهری
انتخاب شد و طبق برنامه قرار بود پس از تأسیس مرکز بازیافت زباله این دپو
به آنجا منتقل و پس از تفکیک سوزانده شود اما محل نگهداری موقت به یک زمینی
دائمی بدل شد که یک دهه کوه زباله را به دوش کشیده و شیرابههای زباله
نفسهای تالاب را به شماره انداختهاند. جای سؤال است که چرا خواب زمستانی
مسئولین در گرمترین ایام سال که با تجمع حیوانات موزی و گزنده که جان
اکوسیستم و مردم لنگرود را تهدید میکند به این راحتیها برهم نمیخورد و
اقدامی اساسی صورت نمیگیرد.
قطب گردشگری گیلان کلکسیون شیرابههاتلخترین
طنز دفع زبالههای لنگرود انتخاب محل نگهداری و انباشت زبالههای شهر یعنی
تالاب بینالمللی لنگرود است. تالابی زیبا با قدمتی طولانی که سالیان دراز
مقصد پرندگان سیبری و شمال اروپا بود. منطقهای توریستی که از اواسط دهه
40 بهعنوان یکی از قطبهای گردشگری استان گیلان معرفی گردید. گویا
شهرداران، اعضای شورای شهر و متصدیان امر، سلیقهای پستمدرن با تهمزه
آنارشیسم داشتند که این تصویرگری ناب خدادادی را اینچنین با زباله
رنگآمیزی کردند که بهجای منظرهای بهشت فام، روایتی تعفن آمیز قرائت شود.
منطقهای
که میتوانست با جذب گردشگران داخلی و خارجی بهویژه عکاسان و مستندسازان
درآمدی سرشار داشته باشد و خانههای سنتی آنجا به قطب بومگردی گیلان بدل
شود امروز منطقهای آلودهشده که خطر بیماریهای خونی، عفونتهای شدید
انسانی و دامی جان همه را تهدید میکند.
ورود سالانه دهها لیتر
شیرابه زباله به تالاب لنگرود جان گونهای نادر از ماهیهای مردابی را به
خطر انداخته بهطوریکه تعداد آنها طی 13 سال به یکپنجم کاهشیافته است و
اگر اقدامی صورت نگیرد طی 5 سال آینده منقرض خواهد شد. این سرنوشت یکی از
متفاوتترین مناطق طبیعی ایران است که با سوء مدیریت شدید مسئولین اینچنین
به مرز نابودی کشیده شده و متأسفانه روزبهروز به ورطه فراموشی سپرده
میشود.
طبق
گفته کارشناسان محیط زیست، شیرابه نشت شده به رودخانه و دریاچهها به
دلیل دبی مشخص ورودی و خروجی آب طی یک سال آبی رقیقشده و از مضرات آن کم
میشود اما تالابها که در خشکی محصور است و تنها توسط سیلابها و
بارانهای موسمی تغذیه میشوند بهشدت دچار آسیب شده و جبران آن در
کوتاهمدت غیرممکن میباشد.
این را نباید فراموش کنیم که تالاب
لنگرود تنها درخطر نیست بلکه جنگلهای اطراف نیز از گزند زبالهها در امان
نبودهاند، جنگلهای شمال ایران از نوع برگریز است و با توجه به منطقه و
قدمت بسیار زیاد درختان، جنگلهای دامنه شمالی البرز بهعنوان یکی از
خاصترین جنگلهای جهان یاد میشود اما متأسفانه سموم متصاعد از زبالههای
انباشته سبب خشک شدن درختان شده و بخش قابلتوجهی از آنها به چوبهای خشک
بدل شدهاند.
وقتی فضای تالاب برای زبالهها کم استباکمی
جستوجو و تحقیقات محلی درخواهید یافت همه زبالههای شهر لنگرود در بخش
کناره تالاب رها نمیشود بلکه بخشی دیگر از زبالهها شهر پس از جمعآوری
به"مادیان گوابر"در بخش"اطاقور"که در دل طبیعتی کمنظیر واقع است منتقل و
در آنجا دفن میشود.این مکان هم مانند بسیاری از مناطق قرار بود «موقت»
باشد اماباگذشت بیش از یک دهه همچنان شاهد انتقال زباله به این مکان هستیم.
منطقهای
که مانند لیلا کوه و نمونههای مشابه در آستانه از بین رفتن اکوسیستم و
تهدید مستقیم سلامتی مردم است.شرح ماوقع تنها دل انسان را به درد میآورد و
یک علامت سؤال بزرگ در اذهان شکل میگیرد که چرا مسئولین شهری طی 10 سال
هیچ اقدامی سازنده برای رفع این مشکل نکردهاند، چرا در زمان برگزاری
انتخابات نطقهای پرحرارت ایراد میکنند اما پس از موفقیت و نشستن بر کرسی
وکالت چنین مشکل بزرگی را فراموش کرده و یا اصلاً اولویتی برای آن قائل
نیستند.
راهحل ساده این مشکل که روزی تنها با تأسیس یک مرکز
بازیافت و سوزاندن زباله حل میشد به معضلی ملی تبدیلشده و احیای مناطق
آسیبدیده هزینهای برابر ساخت صدها مرکز بازیافت میخواهد تا بتواند
همهچیز را بهروز اول بازگرداند. اگر مشکل مردم مظلوم لنگرود که در میان
زبالهها اسیرشدهاند حل نشود شاهد بروز بحرانهای بهداشتی و زیستمحیطی
خواهیم شد و آن زمان است که دیگر هیچ اقدامی برای اصلاح مشکلات چارهساز
نخواهد بود.