به گزارش «تابناک» روزنامه‌های امروز پنج شنبه ۱۰ شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که ایران و میانجیگری برای جنگ اوکراین، درگذشت میخائیل گورباچوف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی، بازار مسکن آماده ورود به رکود در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های امروز را مرور می‌کنیم:
ابعاد درخواست میانجیگری از ایران برای حل بحران اوکراین
عفیفه عابدی کارشناس مسائل روسیه طی یادداشتی در شماره امروز ایران نوشت: انتشار خبر‌هایی پیرامون درخواست رئیس‌جمهور فرانسه از رئیس‌جمهور کشورمان برای میانجیگری و کمک به حلوفصل بحران ناشی از وقوع جنگ میان روسیه و اوکراین، یک‌بار دیگر ظرفیت‌های ویژه ایران برای نقش‌آفرینی سطح بالا در مسائل بین‌المللی را به رخ کشید.
این البته نخستین‌بار نیست که دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری که در اصول سیاست خارجی‌اش، تأکید بر گفتگو، تعامل و تلاش برای تقویت صلح در جهان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، به ایفای نقش فراخوانده می‌شود. در سال‌های اخیر به کرات شاهد آن بوده‌ایم که پروژه‌های صلح بدون حضور ایران در مسیر شکست قرار گرفتند و چگونه ابتنا به طرح صلح ارائه‌شده از سوی ایران در ثمربخشی روند‌ها مؤثر بوده است.
فارغ از این پیشینه، خواست امانوئل مکرون از آیت‌الله رئیسی برای ایفای نقش میانجیگرانه بین روسیه و اوکراین و در واقع میان مسکو و اتحادیه اروپا (اگر نخواهیم بگوییم غرب) و در حقیقت وارد شدن ایران به نقش‌آفرینی در حل یک بحران فرامنطقهای را باید محصول گردهم آمدن چند روند بدانیم. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر قدرتمند منطقه غرب آسیا با تقویت روابط همسایگی خود در دولت سیزدهم توانسته است بر این اقتدار و قدرت بیفزاید. همین افزایش اقتدار منطقه‌ای بنای نقش‌آفرینی‌های فرامنطقهای را ایجاد کرده است.
در کنار این تغییر مثبت مناسبات منطقه‌ای، نمی‌توان تأثیر فضای مثبتی که بر سیاست خارجی ایران حاکم شده و سیگنال مثبتی که از سیاست خارجی ایران به نظام بین‌الملل ارسال شد و رویکرد سازنده‌ای بود که ایران در مذاکره با همه طرف‌های بین‌المللی برای حلوفصل مسأله هسته‌ای خود اتخاذ کرد و همین طور پتانسیل ویژه ایران برای تأمین انرژی اروپا را نادیده گرفت. در ارزیابی چرایی انتخاب جمهوری اسلامی ایران از سوی کشور‌های اروپایی به این میانجیگری و برخورداری ایران از چنین پتانسیلی، باید توجه داشت که موضع ایران از آغاز جنگ اوکراین حمایت از صلح بود. این در حالی بود که به طور همزمان ایران توانست با بهره‌گیری از فضایی بین‌المللی که بین روسیه و غرب ایجاد شد، روابطش با روسیه را بیش‌ازپیش توسعه دهد.
ایران همچنان این ظرفیت را دارد که از ارائه ابتکارعمل برای حلوفصل بحران اوکراین برای افزایش قدرت خود استفاده کند، بویژه آنکه به نظر می‌رسد همان‌طور که طرف اروپایی تمایل دارد بحران را حلوفصل کند، طرف روسی نیز بی‌تمایل برای بازگشت به میز مذاکره و فیصله یافتن مسالمت‌آمیز جنگ اوکراین نیست.
با این حال نباید فراموش کرد که این روند در صورت آغاز، برای به سرانجام رسیدن تابع وضعیت هفته‌های آتی خرده‌روند‌هایی است که در شکل‌گیری‌اش مؤثر بوده‌اند؛ اینکه مذاکرات هسته‌ای ایران به چه سمت می‌رود و ایران چه کنشی خواهد داشت، اینکه شرایط میدانی جنگ اوکراین چگونه خواهد بود و درکی که مسکو از بازیگری میانجیگرانه ایران دارد چه خواهد بود. این فرصت البته مانند هر فرصت بین‌المللی دیگری حاوی چالش‌هایی نیز هست. وزن روابط ایران و روسیه، هم برای تهران و هم در شرایط کنونی بین‌المللی برای مسکو از اهمیت زیادی برخوردار است. بنا بر اهمیتی که رابطه روسیه برای ایران دارد، نقش میانجیگری ایران در حلوفصل بحران اوکراین متضمن گسترش روابط بیشتر تهران و مسکو خواهد بود و نه تحت‌تأثیر قرار دادن رابطه تهران و مسکو و این واقعیتی است که طرف‌های اروپایی خواهان میانجی، باید در نظر داشته باشند.
مصائب اجتماعی یک تصمیم ورزشی
حسین فصیحی طی یادداشتی در شماره امروز روزنامه جوان نوشت: درست است انتخاب رئیس فدراسیون فوتبال در حوزه ورزش رقم خورده‌است، اما انعکاس ترکش‌هایی که پیوست‌های آن به همراه دارد، در حوزه آسیب‌های اجتماعی دیده و شنیده خواهد شد.
وقتی از قرارداد ننگین تاج با ویلموتس رونمایی شد، مشخص شد مارک ویلموتس با یک حساب سرانگشتی برای حضور کمتر از شش ماه در ایران، نزدیک به ۶ میلیون یورو از فدراسیون فوتبال دریافت خواهد کرد. رقمی بیش از ۳۲ میلیارد تومان به صورت ماهانه و معادل روزانه یک میلیارد تومان به او پرداخت می‌شود که منبع آن هم از درآمد‌های فوتبال نیست! وقتی رسوایی این قرارداد عالمگیر شد، تصور اولیه این بود حقوق از دست رفته بیت‌المال به خزانه بازگردد و تصویر عاملان این رسوایی با لباس دالتون‌ها دیده‌شود، اما اتفاق‌هایی که در سایه رقم خورد، روشن کرد مافیایی که در ساختار قانونی شکل گرفته، قادر است نه‌تن‌ها عاملان پرونده‌های بحران‌زده را از مظان اتهام دور کند، بلکه فرا‌تر از آن به مسند قدرت هم بازگرداند.
این روز‌ها پرسش‌های بسیاری در بدنه اجتماعی به دلیل این انتخاب نامیمون مطرح است؛ پرسش‌هایی که بیش از همه شگفتی از این انتخاب و ناامیدی از ساختار بی‌اعتمادی عمومی را فریاد می‌زند.
این روز‌ها و به دنبال افزایش جرائم خشن در جامعه، اظهارات بسیاری از سوی مسئولان عالی پلیس و قضایی در برخورد علنی با مظاهر جرم در فضای عمومی جامعه شنیده می‌شود که حرف درستی است. حقیقت این است بدنه اجتماعی این اتفاق‌ها را در مقام مقایسه قرار می‌دهد و این پرسش را مطرح می‌کند که چرا سارق یک گوشی تلفن همراه که رفتار مجرمانه‌اش روان جامعه را پریشان می‌کند، خیلی زود در جریان تحقیقات پلیس شناسایی، بازداشت، رسوا و محارب شناخته می‌شود، اما فردی که اموال بیت‌المال را هدر می‌دهد از مصونیتی چنین آهنین برخوردار است که به تخت ریاست می‌نشیند؟ این تضاد، تناقض یا دو قطبی کردن برخورد با پدیده‌هایی مثل جرم، فساد یا تخلف است که ناامیدی ایجاد می‌کند.
برجام مهمتر از میانجیگری
مرتضی مکی تحلیلگر مسائل بین‌الملل طی یادداشتی در شماره امروز آرمان ملی نوشت: سفر آقای امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران به روسیه بازتاب سیاسی خبری در سطح رسانه‌ها داشته و گمانه‌زنی‌های متفاوتی درباره اهداف و انگیزه‌های این سفر انجام شده است. برخی رسانه‌ها از نقش میانجیگری ایران در موضوع تنش میان غرب و روسیه و بحران اوکراین سخن گفته‌اند و اینکه آقای امیرعبداللهیان حامل پیامی از سوی یکی از مقامات اروپایی برای روسیه است ولی به نظر می‌رسد موضوع برجام و رایزنی‌های بسیار فشرده‌ای که برای احیای برجام در ایران و آمریکا و اتحادیه اروپا وجود دارد، مهمتر از موضوع میانجیگری ایران بین روسیه و غرب است. به نظر می‌رسد با توجه به حساسیت‌هایی که در ایران در قبال نقش روسیه در روند احیای برجام وجود دارد و انتقاداتی که از سوی افکار عمومی نسبت به این موضوع وجود دارد، شاید این سفر به نوعی با برجسته کردن بحث میانجیگری ایران در قبال روند تنش میان غرب و روسیه می‌خواهد جنبه نقش روسیه در احیای برجام را کمرنگ کند. به هر حال موضوع احیای برجام به یک نقطه بسیار حساسی رسیده و بعد از پیام‌هایی که بین ایران و آمریکا رد و بدل شده، دو طرف با ابراز امیدواری بیشتری نسبت به گذشته به احیای برجام نگاه می‌کنند و جمهوری اسلامی ایران نیز نشان داده که به ضرورت احیای برجام آگاه است ولی می‌خواهند این احیای برجام در یک فرصت زمانی بسیار مناسب و با کسب بیش‌ترین امتیازات صورت بگیرد. اما اینکه این هدف تا چه حد تحقق پیدا کند، مورد دیگری است. ولی سفر آقای امیرعبداللهیان به روسیه می‌تواند در تصمیم نهایی جمهوری اسلامی ایران در چگونگی احیای برجام و تحقق شروطی که از آمریکا دارد، بسیار موثر باشد. با توجه به اینکه روسیه به یک منازعه جدی با آمریکا و اروپا رسیده، شرایط نسبت به گذشته تفاوت دارد و روسیه با یک نوع سیاست جدی‌تری نسبت به موضع روابط با ایران نگاه می‌کند و ایران می‌تواند همانند پلی برای روسیه در جهت دور زدن تحریم‌ها و تامین بخشی از نیازمندی‌هایش باشد. به هر حال رایزنی‌های میان ایران و روسیه و موضع روسیه در قبال چگونگی احیای برجام می‌تواند در موضوع تصمیم نهایی ایران در چگونگی احیای برجام موثر باشد.
