ملک سلمان چرا به آنکارا رفت؟

تلاش سلمان برای واسطه‌گری میان ترکیه و رژیم اسرائیلملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، در حالی امروز در آنکارا با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه دیدار کرد که محور این دیدار و گفت و گوها میان دو طرف، بحث های فراوانی را میان ناظران و تحلیلگران برانگیخته است. گفته می شود با توجه به مقصد سفر قبلی سلمان پیش از ترکیه، هدف اصلی وی واسطه گری میان ترکیه و رژیم اسرائیل است.

به گزارش پایگاه خبری «تیک» به نقل از خبرگزاری ها، ملک سلمان، پادشاه عربستان، شب گذشته برای شرکت در کنفرانس سران سازمان همکاری اسلامی و همچنین دیدار با مقامات ترکیه، وارد آنکارا شد. هرچند همین موضوع، یعنی شرکت در کنفرانس مذکور هدف رسمی این سفر اعلام شده، گفته می شود مجموعه ای از دستور کارهای منطقه، از رایزنی جهت هماهنگی سیاست های ریاض و آنکارا درباره سوریه گرفته تا واسطه گری عربستان میان ترکیه با مصر و همچنین رژیم اسرائیل، مدنظر سلمان است.

بر اساس گزارش های رسمی، قرار است سلمان دو روز در آنکارا بماند و سپس برای شرکت در اجلاس سازمان همکاری اسلامی، راهی استانبول شود؛ اما نکته ای که به طور خاص در زمینه این سفر مورد توجه قرار گرفته، این است که سلمان پیش از عزیمت به ترکیه، پنج روز را نیز در مصر بود؛ سفری که در جریان آن، توافقات مهمی بین ریاض و قاهره درباره مجموعه ای از موضوع حاصل شد.

بنابراین، برخی ناظران و تحلیلگران چنین استدلال کرده اند که هدف اصلی سلمان در دیدارهای خود با مقامات ترکیه، از یک سو آشتی دادن ترکیه با مصر و از سوی دیگر، فراهم کردن زمینه ای برای همکاری های مشترک با رژیم اسرائیل است؛ امری که در چارچوب روند عادی سازی روابط ترکیه از یک سو و عربستان از سوی دیگر با رژیم اسرائیل انجام می پذیرد.

روزنامه «هاآرتص» روز گذشته در مطلبی مفصل به این موضوع پرداخت و نوشت، پیش از محقق شدن آشتی بین تل آویو و آنکارا، ملک سلمان به قاهره سفر کرد و هدف از این سفر، نیز آشتی دادن بین مصر و ترکیه بود. السیسی می خواست از سلمان درخواست کند که اردوغان به دلیل اهانت هایی که در سال های اخیر به قاهره کرده، عذرخواهی نموده و دست از حمایت اخوان المسلمین و مداخله در امور داخلی مصر بردارد.

اما سلمان به قاهره رفت و به السیسی توضیح داد که اخوان المسلمین، شریک آن ها در جنگ علیه حوثی ها در یمن است و پیوستن حماس به ائتلاف عربی برای توقف گسترش نفوذ ایران ضروری است؛ همچنانکه ترکیه نیز یک متحد است و مصر باید با این کشور آشتی کند.

در چارچوب این دستور کار منطقه ای سلمان، موضوع بهبود روابط ترکیه با رژیم اسرائیل نیز به همان اندازه اهمیت دارد. رهبران جنبش حماس به نتایج سفر ملک سلمان به آنکارا توجه دارند، زیرا آشتی بین اسرائیل و ترکیه مسأله انتقال کالاها و افراد از طریق گذرگاه های اسرائیلی را تضمین خواهد کرد و آشتی بین قاهره و آنکارا نیز می تواند به تعطیلی گذرگاه رفح پایان دهد و برای تحقق این امر نیز حماس بایستی از اخوان المسلمین دوری کند و این شرط اساسی است که مصر در برابر حماس قرار داده است.

این تحلیل در شرایطی منتشر می شود که طی هفته های اخیر، اخبار تأیید نشده و غیررسمی متعددی درباره مذاکرات پشت پرده مقامات سعودی با مقامات رژیم اسرائیل منتشر شده که هدف از این مذاکرات نیز بیش و پیش از هر چیز، تشکیل ائتلافی منطقه ای به منظور جلوگیری از توسعه نفوذ ایران در منطقه است. واضح است که از منظر عربستان، دستیابی به این هدف، بدون مشارکت ترکیه با مصر از یک سو و با رژیم اسرائیل از سوی دیگر، امکان پذیر نیست.

گفتنی است، در جریان دیدار امروز سلمان با اردوغان در آنکارا، اردوغان مدال افتخار جمهوری ترکیه را به پادشاه سعودی اعطا کرد و گفت: «ما از تلاش‌های ملک سلمان درباره مسائل منطقه و قضایای موجود تقدیر می‌کنیم و وی به منزله سوپاپ امنیت در منطقه است. دوستی و برادری عمیق و قدیمی ما در این مدالی که با محبت تمام به ملک سلمان اعطا کردیم، نشان داده می‌شود».