در کنار منابع غنی نفت و گاز قطر، این کشور در حوزه دریایی و هوایی نیز در
طول سالهای گذشته عملکرد قابل دفاعی داشته است. عملکردی که حالا و با
محدود شدن تردد کشتی ها و هواپیماهای این کشور در منطقه احتمالا مشکلات جدی
برای مدیریت آنها به وجود خواهد آورد.
با بسته شدن مرز هاي هوايي، زميني و دريايي همسايگان عربي قطر، آسمان ايران ميزبان هواپيمايي قطر شد تا پروازهاي اين شركت انجام شود
با توجه به اینکه از نظر موقعیت جغرافیایی، قطر برای ارتباط با کشورهای
شمالی و غربی خود مسیری بهتر از آسمان عربستان سعودی و سپس مصر ندارد با
توقف ارتباطات اقتصادی باید هواپیماهای این کشور مسیری دیگر را انتخاب
کنند.
طبق برآوردهای صورت گرفته در حال حاضر تنها شرکت هواپیمایی قطر ایرویز با
داشتن بیش از ۲۰۰ هواپیمای فعال و سفارش حدود ۲۰۰ فروند هواپیمای جدید به
عنوان یکی از بزرگترین ایرلاینهای جهان فعالیت میکند و به ۱۵۰ مقصد
بینالمللی تردد دارد که بخش قابل توجهی از آنها به اروپای غربی و ایالات
متحده آمریکا مربوط میشود.
قطر ایرویز در حال حاضر حدود ۱۹۰ تا هواپیما در سرویسش دارد. تقریبا به اندازه کل ناوگان همه شرکتهای هواپیمایی فعال ایران.
این شرکت ۱۵۰ مقصد در سراسر دنیا رو پوشش میده. حدود ۲۴هزار نفر نیروی کار دارد و درآمد سال ۲۰۱۶ قطری حدود ۹.۷ میلیارد دلار بوده.
در سال ۲۰۱۶ حدود ۲۶ میلیون مسافر رو در دنیا جابجا کرده. تقریبا تمام این جابجایی در مسیرهای بین المللی بوده.
۳ سال پیش آسمان اوکراین ناامن شد. ایران تونست پروازهای بین المللی را به
سمت آسمان هدایت کند. از این راه ایران درآمدی حدود ۵۰ میلیون دلار رو برای
خودش پیش بینی کرده بود.
تقریبا تنها راه پروازی تمام هواپیماهای قطری، شرکتی که رشد ۲۸ درصدی
برای ۲۰۱۷ و افزایش ۱۶ مقصد پروازی پیش بینی کرده بود ایران خواهد بود.
با محدودیتهای جدی که در مسیر تردد هواپیماهای قطری به وجود آمده به نظر
میرسد عبور از آسمان ایران بهترین و در عین حال تنها گزینه آنها خواهد
بود.
هرچند که در این بین آسمان عراق نیز برای قطریها در دسترس است اما مشکلات
سیاسی و ناامنیهایی که در این کشور وجود دارد ترجیح مسوولان اقتصادی قطر
را به سمت ایران خواهد آورد. موضوعی که در عین حال که برای کشور منابع مالی
جدید به وجود میآورد نفوذ ایران را نیز در عرصه اقتصادی منطقه بالا خواهد
برد.
در کنار آن عبور کشتی ها و نفت کشهای قطری نیز در منطقه با محدودیتهایی
مواجه خواهد شد. هرچند عبور از آب های آزاد برای این کشور ممکن است اما
همکاریهای تجاری و اقتصادی با بنادر منطقه در حال حاضر جزو گزینههای قطر
نخواهد بود و از این رو ایران میتواند در حوزه ترانزیت و ترانشیب دریایی
به عنوان محور تعامل اقتصادی قطر در منطقه خود را معرفی کند.
هرچند هنوز دولت قطر برنامه ریزیهای جدید اقتصادی خود را اعلام نکرده،
اما قطعا در هر برنامهای که مطرح شود نام ایران به عنوان یکی از اصلیترین
شرکای تجاری و منطقهای دوحه مطرح خواهد شد.