بلاغ، یک دروغشناس خبره و کارکشته، خیلی یواشکی به ما گفت: دروغ در ذات بعضیهاست و اصلا دروغگو و پدرسوخته متولد میشوند و ما باید چشممان را تا کجا باز کنیم تا از حدقه بیرون بزند، شاید بتوانیم دروغگو را بشناسیم.
اما متاسفانه بعضیها دروغگوی قهاری هستند و اصلا نمیتوان راست و دروغشان را تشخیص داد، حتی اگر قسم حضرت عباس بخورند، از جمله این افراد، میتوان به مسؤولان آمریکایی اشاره کرد. در این یک مورد کاری از دستمان برنمیآید و باید منتظر باشیم تا رئیسجمهور و وزیر و وکیل، دروغگویی آمریکاییها را به ملت اثبات کنند.
شاید در حین اثبات این پدیده مذموم، سبیل فرد راستگو هم دود داده شود، اما او نباید جیک بزند، تا بقیه کارشان را بکنند، ایضاً دلار هم اگر گرانتر شد، لام تا کام حرفی نمیزند، اما به غیر از لام تا کام، بقیه حرفها را میتواند بزند.
از همین رو این دروغشناس، انواع دروغ را برای ما تفسیر کرد:
1- اَلَکی: این نوع دروغ، ضعیفترین از انواع دروغ است. اَلَکی مخصوص بچههای کوچک میباشد و بزرگترها به ندرت از این نوعه کمفریبتره دروغ استفاده میکنند. معمولا بچهها با بیرون آوردن زبان، گاهی در سه نوبت، دروغ را لو میدهند.
2- کَلَک: این نوع دروغ از نوع قبلی کمی قویتر است، مثل انواع قرص خواب، که آرام آرام پس از مصرف چندماهه، نوع ضعیفتر دیگر بر بدن اثر ندارد، آدم اَلَکیگو، که یک کمی بزرگتر شده، به آدم کلکباز تبدیل میشود، گاهی وقتها تشخیص کلک از ناکلک سخت است. نسبت دادن واژه کلک به همراه ای، یعنی ای کلک، گاهی وقتها موجب مسرت و باد به غب غب انداختن فرد کلکباز میشود.
3- چاخان: پس از گذراندن مراحل الکیگویی و کلکبازی، فرد با به دست آوردن تجربیاتی شیرین، چاخانگو میشود، این مرحله، فرد چاخانگو از پیچیدگی روحی بیشتری برخوردار است، در بسیاری از موارد، به دلایلی از جمله لبخند موزیانه فرد چاخان، مخاطب به راحتی چاخان را تشخیص میدهد و او رسوا میشود، اما درس عبرت نگرفته به مرحله بعد میرود.
4- خالیبندی: و اما این مرحله، فرد کمی تکنیکیتر شده و تشخیص راست از خالیبندی قدری مشکل میشود.
5- دروغ مصلحتی: پس از گذراندن مراحل فوقالذکر، فرد با به دست آوردن تجربیاتی ارزشمند اعم از حفظ ظاهر و کنترل خنده، و خوردن قسم و آیه برای تاثیر هرچه بیشتر بر مخاطب و آرام کردن وجدان خود مبنی بر به صَلاح بودن دروغ و تکرار جمله "اشکال نداره حالا مصلحتیه"، خود را برای گفتن دروغ آماده میکند. خوانندگان باید توجه داشته باشند که این مرحله مادر مفاسد است.
6- دروغ: در این مرحله فرد پس از کسب حد نصاب، یک فرد دروغگو به تمام معنا میشود، و دیگر وِجدان مِجدان هم حالیش نیست. باز هم باید توجه داشت که این مرحله اینبار پدر مفاسد است.
7- حقه باز: پس از طی سلسله مراتب دروغ و رسیدن به این مرحله، فرد تبدیل به درغگوی اعظم میشود مانند معابد شائولین، در این مرحله فرد علاوه بر سخن دروغ، از انواع و اقسام قسمها و آیهها و ارواح اجداد و جان زندگان مایه میگذارد تا حقه را طبیعی جلوه دهد، این مرحله نهایی است و حقهباز به عنوان غول مرحله آخر غیرقابل شکست است.
اما باید در نظر داشت اخیراً هم یک نوع جدیدی از دروغ کشف شده به نام بدعهدی که نمیدانیم در کدام گروه باید قرار دهیم. فعلا سیاستمردان ما اعم از رئیسجمهور، وزیر امور خارجه و مذاکرهکنندگان با آمریکا موفق شدند تا با علم خود، دروغگویی آمریکا را تا مرحله ششم اثبات کنند، بعید است به مرحله آخر راه بیابند و با غول مبارزه کنند.
پس توصیه میشود روزی سه نوبت تفکر کنند و کتب فتن را مطالعه کنند تا در تشخیص راست و دروغ استاد شوند.