به گزارش تابناک
یزد، از سال ۱۲۸۳ که اولین مکانهای نمایش فیلم در کشور پا گرفت، دهها سینمای کوچک و بزرگ با تمام فیلمها، آپاراتخانهها و آپاراتچیهایشان آمدند و رفتند، بعضیها هنوز نشانی در شهر دارند و بعضی دیگر خاطرهای گنگ در ذهنها هستند و از بعضی هم فقط اسمی در تاریخ مانده و بس.
حالا در چهار گوشهی شهر جا به جا میتوان دید ساختمان متروکه و مخروبهای را که یک تابلوی چوبی مستطیلی «سینما» بودن آن را یادآوری میکند و با دیدن آنها یک پرسش اساسی به ذهن میرسد: سرنوشت این سینماها چیست؟
گاه گاهی از گوشه و کنار و از ورای خبرهای تخریب، ریزش یا آتشسوزی این سینماها، از زبان این و آن مسئول زمزمهای از «نوسازی» و «بازسازی» این سینماها هم به گوش میرسد. اما با توجه به جغرافیای این سینماها و قدمت بنای آنها -که گاه به بیش از ۶۰ سال میرسد- حفظ این بناها به عنوان بخشی از خاطرهی جمعی شهروندان، تا چه حد اجرایی و از نظر اقتصادی توجیهپذیر است؟
خبرنگار سینمایی ایسنا در گزارشی، برای بررسی وضعیت کلی سینماهای قدیمی و مشکلات پیشروی مالکان آنها و یافتن پاسخی برای این پرسشها با مالکان چند سینمای قدیمی و رئیس انجمن سینماداران ایران گفتوگو کرده است که در ادامهمیخوانید:
سینما شهرقشنگ
خیابان ولی عصر، پایینتر از تقاطع جمهوری
سال تأسیس: ۱۳۳۲ (به روایتی ۱۳۴۰)
سال تعطیل: ۱۳۸۵
مالک: فرحناز حجت (از سال ۱۳۵۴)
ظرفیت: ۱۰۶۲ صندلی
رضا حجت الاسلام، مالک «باشگاه تفریحات حجت»، مردی پیشرو که به گفته ی دخترش چندتا از اولینهای تاریخ ایران مثل اولین «Drive-in Cinema» (سینمای ماشینرو)، اولین تونل وحشت و اولین چرخ فلک عظیم ایران را به نام خودش ثبت کرده است، "باشگاه تفریحات!" و استخرش در محلهی تهراننو را در سال ۵۴ یکجا به قیمت چهار میلیون تومان فروخت، سه میلیون هم از بانک وام گرفت و با هفت میلیون تومان سینما «شهرقشنگ» را خرید.
فرحناز حجت (وارث سینما شهر قشنگ) سال تأسیس این سینما را ۱۳۳۲ عنوان میکند و میگوید: این سینما آن زمان ارزش بالایی داشت و جزو گروه سینماهای «مولن روژ» بود که توسط آلمانیها ساخته شده بود و از سینماهای معتبر آن زمان بود، ولی در سالهای اخیر از رونق صنعت سینما کم شد.
سالها بعد شهرقشنگِ فرسوده یک بار از طرف آتشنشانی به علت نبود ایمنی کافی تعطیل شد و دو بار هم به دلیل نداشتن پارکینگ و ایجاد ترافیک، سینما را تعطیل کردند. بعد از این تعطیلیهای کوتاهمدت، مالک سینما در مقطعی آن را در اختیار گروههای تئاتر گذاشت اما آن نمایش ها هم با اخطار هایی مواجه شدند تا در نهایت این مشکلات حاشیهای مزید بر علت شد و مالک را مجاب کرد تا برای همیشه کرکرهی این سینمای قدیمی را پایین بکشد.
این سینمادار که از سال ۸۵ چراغ سینمایش را برای همیشه خاموش کرده، "خاموشی صنعت سینما" و "زیانده شدن سینماها" را علت تعطیلی سینماهای قدیمی میداند و میگوید: تغییر نوع فیلمها، آمدن وسایل ارتباط جمعی جدید و تغییر بافت منطقه، سه عامل مهم در کم رونقی سینما در سالهای اخیر بودند. اگر مسئولان با توجه به تغییر شرایط شهر، سینماها را روزآمد میکردند، به هیچوجه با خاموشی صنعت سینما مواجه نمیشدیم. مسئولان بدون توجه به اینکه این منطقه دیگر پتانسیل قدیم را ندارد، برای سینمادارانی که میتوانستند پردیسهای سینمایی ایجاد و اداره کنند امکاناتی فراهم نکردند.
وارث سینما شهرقشنگ ادامه میدهد که قبل از تعطیلی کامل سینما چندبار با مسئولان جلسه داشتهاند و خطر تعطیلی سینما را گوشزد کردهاند اما نهتنها کسی حرفشان را جدی نگرفته بلکه چنین پاسخی دادهاند: «اگر سود ندارد سینما را تعطیل کنید»!
فرحناز حجت در پاسخ به این پرسش که اگر امکانی ایجاد شود که در مکان سینما «شهرقشنگ» یک پردیس چند منظوره مثل «چارسو» یا «کورش» ایجاد شود، آیا میتوان دوبار این سینمای قدیمی را احیا کرد؟ با قاطعیت میگوید: «اصلاً و ابداً. چون بافت آن منطقه کاملاً عوض شده و الان آنجا بورس تجهیزات پزشکی است و اصلاً جای مناسبی برای سینما نیست».
او درپاسخ به این پرسش که برنامهاش برای آیندهی سینما شهرقشنگ چیست، میگوید: ما هیچ برنامهای نداریم و منتظریم که مسئولان خود به این نتیجه برسند که پردیس سینمایی هم به درد نمیخورد. ما نه به سینمای تک سالن اعتقاد داریم نه به پردیس سینمایی، ما به پتانسیل منطقه توجه میکنیم و منتظر آنیم که مسئولان خوشفکرتری روی کار بیایند که بتوانند این امر را ساماندهی کنند.
به نظر این سینمادار «بهترین کار این است که کاربری این سینماها متناسب با منطقهای که در آن قرار دارند تغییر پیدا کند» و در عوض یک قسمت از شهر را که فضای کافی برای محیط تفریحی و پارکینگ و امکانات جانبی داشته باشد، به احداث مراکز تفریحی اختصاص یابد و تأکید میکند «اگر قطعه زمینی در منطقهای مناسب در اختیار ما باشد، آمادگی داریم که یک مرکز تفریحی راهاندازی کنیم».
او با اشاره به اینکه قبلاً سینماها کاربری تجاری داشتند اما با مصوبهی مجلس، کاربری سینماها به فرهنگی تغییر کرد، میگوید: آن زمان مابهالتفاوت این تغییر کاربری به مالکان پرداخت نشد. درحالیکه امروز اگر بخواهیم کاربری سینما را تغییر دهیم باید مجدداً عوارض کلانی به شهرداری بپردازیم و این عادلانه نیست.
ایسنا