جریانات سیاسی بعد از اعلام اولیه نتایج بررسی صلاحیت های انتخاباتی، مذاکرات و رایزنی های خود را برای تهیه لیست های انتخاباتی آغاز کرده اند. البته هنوز احزاب و جریانات سیاسی می باید منتظر نتیجه نهایی اعلام تایید صلاحیت ها باشند. در این باره بویژه اصلاح طلبان پیگیری بیشتری دارند تا شورای نگهبان را قانع کنند صلاحیت نامزدهایشان را تایید کند.بنا به گفته حجت الاسلام مجید انصاری، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان قرار است از طرف آنها محمدرضا عارف با اعضای شورا رایزنی و مذاکره کند. روز سه شنبه نیز اعلام شد مصطفی کواکبیان و علیرضا محجوب از سوی فراکسیون امید مامور رایزنی درباره رد صلاحیت 42 نماینده عضو این فراکسیون شدند.

اگر 42 نفر از فهرست 90 نماینده فعلی که رد صلاحیت شده اند اصلاح طلب باشند پس احتمالاً 48 نفر اعتدالی یا اصولگرا هستند. در روزهای اخیر عدم تایید صلاحیت 90 نماینده مجلس شورای اسلامی حرف و حدیث هایی فراوانی به همراه داشته است. بعد از موضع گیری اولیه عباسعلی کدخدایی درباره این که عمده ردصلاحیت ها بدلیل مسائل مالی بوده، حقوقدان دیگر شورای نگهبان نیز نسبت به این مسئله واکنش نشان داد.

هادی طحان نظیف، عضو حقوقدان شورای نگهبان در شبکه های اجتماعی نوشت: حدود 90 درصد از نمایندگان رد صلاحیت شده به دلایل غیر سیاسی تأیید نشده‌اند و بارها گفته شده شورای نگهبان به دلایل قانونی از اعلام عمومی دلایل منع شده ولی هر داوطلبی که بخواهد می‌تواند مستندات و محتوای پرونده‌اش را با دیگران مطرح کند.

اصولگرایان، نواصولگرایان و پایداری ها؛ لیست واحد یا لیست های متعدد؟

اصولگرایان که از چند ماه قبل سازوکاری به نام شورای ائتلاف نیروهای انقلاب را برای رسیدن به لیست واحد طراحی کرده اند این روزها به شدت مشغول مذاکره برای بستن لیست نهایی هستند.

بر اساس گفته های غلامعلی حداد عادل، رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب در تعیین فهرست نهایی بر شش اصل تاکید شده که از جمله آنها باید به وحدت فراگیر بین نیروهای انقلاب، جوانگرایی مورد تاکید رهبری در بیانیه گام دوم، توجه بیشتر به حضور زنان، نفی سهمیه‌بندی، نفی تصمیم‌گیری از بالا به پایین و دخالت دادن مردم تا حد امکان اشاره کرد. 

روز سه شنبه همچنین ترکیب لیست 30 نفره شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب برای حوزه انتخابیه تهران مشخص شد که 4  نفر روحانی، 13 جوان، 7 چهره شاخص و 6 نفر از بانوان، ترکیب نهایی لیست تهران برای انتخابات مجلس یازدهم را تشکیل می‌دهند. گفته شده شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب برای رسیدن به این ترکیب از مردم تهران نظرسنجی کرده است.

موضوع مهم تر در شرایط فعلی برای اصولگرایان، افزایش احتمال ارائه سه فهرست جداگانه توسط آنهاست. منظور اصولگرایان سنتی با محوریت مصطفی میرسلیم، نواصولگرایان با محوریت محمدباقر قالیباف و جبهه پایداری با سرلیستی حجت الاسلام مرتضی آقاتهرانی است.

در چند روز اخیر اخبار متعددی درباره خروج جبهه پایداری از شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی منتشر شده است.

اوائل هفته جاری بود که حسن بیادی، فعال سیاسی اصولگرا خبر خروج جبهه پایداری از شورای ائتلاف اصولگرایان را تایید کرد و علت آن را تمامیت‌خواهی دانست و گفت:‌ حضور قالیباف در ائتلاف اصولگرایان به ضرر او است.

البته جبهه پایداری چنین خبری را رد کرده اند. فاطمه آليا، عضو جبهه پايداري درباره عدم ائتلاف اصولگرايان و جبهه پايداري عنوان کرده است: جبهه پايداري از ابتدا هم از سوی شوراي ائتلاف دعوت نشده بود که حال بخواهد از آن خارج شود؛ بنابراين نه ورود و نه خروج آن صحت ندارد. 

عضو جبهه پایداری درباره احتمال ارائه چند لیست توسط اصولگرایان بیان کرد: من تا به حال این موضوع را نشنیدم، البته افراد اظهارات مختلفی دارند و ممکن است یک نفر بگوید چهار لیست و شخص دیگری دو لیست بودن را پیش بینی کند.

آلیا در ادامه از تلاش پایداری و دیگر اصولگرایان برای رسیدن به یک لیست واحد سخن می گوید و عنوان می کند: با شورای ائتلاف و برخی شخصیت‌ها نظیر حداد عادل و محسن رضایی هم در این باره صحبت شده و قرار است تا  سعی کنیم بر اساس شاخص و معیارها به یک لیست واحد برسیم.

به نظر می رسد بخشی از تشتت و اختلاف اصولگرایان در راستای کسب سهمیه بیشتر از فهرست نهایی باشد اما مشخص نیست این رقابت برای تصاحب کرسی در نهایت چه سرانجامی خواهد یافت. اگر چه برخی تشکل های اصولگرا به شدت از ارائه یک لیست واحد دفاع می کنند. 

حجت الاسلام مصباحی مقدم، سخنگوی این جریان 30 دی ماه به نامه نیوز گفته بود: توصیه من این است که تمام اصولگرایان همت شان را برای خروجی یک لیست واحد به کار بگیرند. خدا نکند در تهران و کلانشهرها شاهد لیستهای متعدد باشیم.

اصلاح طلبان و سرانجام رایزنی با شورای نگهبان 

اصلاح طلبان این روزها نسبت به نتیجه اولیه بررسی صلاحیت ها توسط شورای نگهبان معترض هستند. اوائل هفته جاری بود که شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان ضمن انتشار بیانیه ای عنوان کرد: « بر اساس آنچه تاکنون دریافت کرده ایم، و برخلاف آنچه که با مغالطه به جامعه اعلام می‌شود از مجموع بیش از 16 هزار نفر ثبت نام کننده، تاکنون تنها حدود 5000 نفر تایید صلاحیت شده‌اند. حدود هزار و پانصد نفر یا انصراف داده‌اند و یا پس از رد صلاحیت توسط هیات‌های اجرایی، اعتراض قانونی نکرده‌اند. حدود نه هزار و پانصد نفر نیز یا احراز صلاحیت نشده‌اند و یا رد صلاحیت شده‌اند. متاسفانه بیش از 90 درصد کاندیداهای شناخته شده احزاب اصلاح طلب رد صلاحیت شده اند». 

در انتهای بیانیه نیز آمده است: از شورای محترم نگهبان انتظار تجدیدنظر جدی در این زمینه را دارد تا مردم با حضور جدی در پای صندوق های رای بتوانند به نامزدهای مورد نظر و علاقه خود رای بدهند.

فیض‌الله عرب‌سرخی، اعضای سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی نیز گفته رد صلاحیت‌ها باعث شده در برخی حوزه‌های انتخابیه اساسا رقابتی شکل نگیرد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب مستند به آمار وزارت کشور در گفت و گو با اعتماد مدعی شده با نظارت استصوابی در 158 حوزه انتخابیه رقابتی وجود ندارد و نماینده بدون رقیب نیز اصولگراست که از هم‌اکنون و پیش از برگزاری انتخابات هم باید او را راه یافته به مجلس تلقی کرد. همین آمار اولیه نشان می‌دهد تقریبا تکلیف اکثریت مجلس شورای اسلامی دور یازدهم روشن است. مجلسی با اکثریت قدرتمند اصولگرا.

البته عرب سرخی به این که کدام حوزه ها رقابتی تا کنون شکل نگرفته اشاره ای نداشته و شاید اگر به طور دقیق و جزیی به این موضوع اشاره می کرد قضاوت درباره این مسئله ساده تر بود. البته در چند روز گذشته رئیس جمهور نیز وارد میدان شد و درباره این موضوع اظهارنظر کرده بود. 

حسن روحاني 25 دی ماه در جلسه هیات دولت با بیان اینکه با يك جناح نمي‌شود كشور را اداره كرد گفت: به مردم نگوييم كه در برابر يك صندلي مجلس 17 نفر، 170 نفر، هزار و 700 نفر نامزد هستند. از چند جناح هزار و 700 نفر و 17 نفر از چند جناح هستند، آيا از يك جناح هستند؟.

در شرایط فعلی اصلاح طلبان ارائه لیست نهایی در حوزه های انتخابیه مختلف را منوط به تایید صلاحیت ها کرده اند.

دیروز آذر منصوری، عضو شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در این باره به ایلنا گفته بود: تکلیف اصلاح‌طلبان در این زمینه روشن است و بر اساس راهبردی که روی آن به توافق رسیدند چناچه کاندیدایی برای معرفی داشته باشند قاعدتا معرفی می‌کنند و لیست خواهند داد اما اگر این امکان برای‌ ما فراهم نباشد تکلیف از ما ساقط می‌شود؛ البته این نه به معنی تحریم انتخابات و نه به معنی عدم شرکت است، این قاعده رقابت انتخاباتی و به میدان آمدن یک جریان سیاسی است. 

با وجود موضع گیری اصلاح طلبان تا زمان ارائه فهرست نهایی داوطلبان نمی توان با قاطعیت درباره شرایط رقابتی حوزه های انتخابیه مختلف اظهارنظر قطعی کرد. اما معقول آن است افرادی که شایستگی لازم را دارند و شرایط احراز را دارا هستند مورد تایید قرار گیرند تا زمینه برای رقابتی پرشور فراهم شود.