آجر یزد امروزه حال‌وروز خوشی را سپری نمی‌کند که علت اصلی آن‌هم ورود اتباع خارجی و بی‌توجهی مسؤولان استانی نسبت به این قضیه است. گرانی مسکن و نبود شرایط خرید آن امروزه به چالش اساسی برای بسیاری از خانواده‌ها و جوانان تبدیل‌شده است.
این گرانی عوامل متعددی دارد که مهم‌ترین آنها افزایش قیمت مصالح ساختمانی مثل آجر، سیمان، کاشی و غیره و همچنین افزایش قیمت زمین به‌واسطه عدم نظارت بر املاکی‌هایی است که روزبه‌روز در حال افزایش و صاحبان آنها به یک دلال حرفه‌ای در جهت فروش زمین و مسکن تبدیل‌شده‌اند و بدون توجه و با خیالی آسوده در حال تاخت‌وتاز هستند.
استان یزد نیز از این قائله مستثنا نبوده و گرانی مسکن و زمین در طول سال‌های اخیر مشکلاتی را برای مردم دارالعباده به وجود آورده است و در این گزارش به یکی از دلایل آن‌که نقش تأثیرگذاری در افزایش قیمت مسکن داشته می‌پردازیم.
آجر یکی از اصلی‌ترین مصالح ساختمانی است که در استان یزد تاریخچه 200 ساله دارد و یزدی‌ها از دو قرن پیش صنعت آجر را در استان به راه انداختند تا توانستند خود را به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید آجر کشور معرفی کنند ولی این صنعت که روزی طرفداران بی‌شماری داشت و افراد بسیاری از این طریق امرارمعاش می‌کردند امروزه حال‌وروز خوشی ندارد و اگر به همین شکل پیش برود تا چند سال آینده هیچ یزدی را در کارگاه‌های آجر نخواهیم دید و علت اصلی آن‌هم ورود اتباع خارجی در این صنعت به‌مانند برخی صنایع دیگر در استان یزد است.
دل پرخون کوره داران یزدی از بی‌توجهی مسؤولان استانی به صنعت آجر
یکی از فعالان این عرصه که زمانی جز اعضای اتحادیه صنف فخار استان یزد نیز بوده و دل پرخونی هم از وضعیت کنونی آجر استان دارد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس از یزد، بابیان اینکه واحدهای تولیدی غیرمجوزدار در استان یزد فعالیت ندارند گفت: از اتحادیه صنف فخار قریب به 300 شرکت تولیدی آجر پروانه دار و از این تعداد 160 واحد فعال در حال حاضر مشغول به کار هستند.
وی یکی از مشکلات واحدهای تولیدی آجر در سطح کشور و استان یزد را وابستگی به سیستم بانکی دانست و اظهار داشت: همه این واحدها مجبور هستند در این شرایط سخت برای ادامه فعالیت واحد تولیدی خود وام‌هایی را از بانک‌ها دریافت و یا از راه‌های دیگر پولی را به دست آورند تا چرخه تولیدشان ادامه داشته باشد و همین کار چالشی دیگر را پیش روی آنها قرار می‌دهد.
این فعال صنف فخار عمده‌ترین مشکلات صنعت آجر را عدم به‌روزرسانی چرخه تولید و استفاده از اتباع خارجی برشمرد و اذعان داشت: نزدیک به صدر صد افرادی که در واحدهای تولیدی آجر یزد فعالیت دارند، افراد غیربومی و عمدتاً اتباع خارجی‌هایی هستند که به استان یزد مهاجرت کرده‌اند و چون این کار با سختی و مشقت همراه است و ایرانی‌ها کمتر به این سمت می‌آیند سبب شده که اتباع در واحدهای تولیدی آجر یزد مشغول به کار شوند و مدیریت آن را نیز کم‌کم به دست‌گیرند.
عقب‌افتادگی ازنظر تکنولوژی از مشکلات عمده صنعت آجر یزد
وی از دیگر مشکلات صنعت آجر یزد را عقب‌افتادگی ازنظر تکنولوژی دانست و افزود: واحدهای تولیدی که در این زمینه فعالیت دارند هیچ‌گاه روبه‌جلو حرکت نمی‌کنند چون همیشه بدهکار بانک، شرکت‌های گاز، برق و غیره هستند که باعث شده هیچ‌وقت به پیشرفت فکر نکنند و همیشه به شکل سنتی و صنعتی فعالیت خود را دنبال کنند.
عضو اتحادیه صنف فخاران یزد با اشاره به اینکه برنامه‌ریزی‌های بسیاری در جهت رفع مشکل کارگاه‌های سنتی تولید آجر یزد صورت گرفته است خاطرنشان کرد: برای رفع مشکل سنتی بودن کارگاه‌های تولید آجر یزد، در طول سال‌هایی که در اتحادیه صنف فخاران یزد بودم پیگیری‌های زیادی برای رفع این چالش‌ها انجام دادیم که متأسفانه تابه‌حال به نتیجه‌ای نرسیدیم.
این کوره دار یزدی به گرانی دستگاه‌های جدید اشاره و اظهار داشت: با توجه به گرانی هرساله این دستگاه‌ها، هیچ‌کدام از کارگاه‌های سنتی و صنعتی توانایی خرید این دستگاه‌ها را ندارند و مجبور هستند که به همین شکل به فعالیت خود ادامه بدهند.
بی‌خیالی مسؤولان نسبت به صنعت آجر یزد
وی در ادامه ضمن گلایه از مدیران استان در خصوص عدم توجه و رسیدگی به وضعیت آجر یزد، اذعان داشت: فعالیت اتباع خارجی در صنعت آجر به سه بخش تقسیم‌شده که قسمت اول آن بخش کارگری است و کارهای سخت و طاقت‌فرسا را این افراد انجام می‌دهند که اکثریتشان هم به‌صورت غیرقانونی وارد کشور می‌شوند.
عضو اتحادیه صنف فخاران یزد اضافه کرد: قسمت دوم آن را دلال‌های آجر و قسمت سوم آن از افغانی‌هایی هستند که به تولیدکننده آجر در استان یزد تبدیل شدند که این مسئله دلایل متعددی دارد.
این کوره دار یزدی به دلایل تسلط اتباع خارجی در صنعت آجر استان یزد اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه واحدهای سنتی و صنعتی در طول چند سال گذشته با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بوده‌اند و برخی از آنها تعطیل و یا مجبور به اخراج کارکنانشان شدند، برای اینکه بتوانند فعالیت اولیه خود را شروع کنند یک عده از اتباع خارجی را شریک خود کردند و همین مسئله کافی بود تا آنها بتوانند وارد عرصه تولید شوند و از بیست سال گذشته کم‌کم به شکل‌های مختلف مراحل مختلف را در دست بگیرند.
وی افزود: این اتباع در مرحله اول فعالیتشان در صنعت آجر یزد، از کارگاه‌ها آجر را خریداری می‌کردند و به‌عنوان دلال آن را به خریدار می‌فروختند و کم‌کم با این کارشان توانستند به شکلی عمل کنند که نزدیک به 140 واحد تولیدی وابسته به آنها باشد و تنها 10 واحد تولیدی آجر در یزد هستند که خودشان آجرشان را می‌فروشند و زیر بار این زورگویی اتباع نرفتند و به همین دلیل هم است که با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شده‌اند.
قدرت و نفوذ بیش‌ازحد اتباع خارجی در صنعت آجر و ساختمان
عضو اتحادیه صنف فخاران یزد با ابزار تأسف از اینکه اتباع خارجی درزمینهٔ آجر و بخش‌های مختلف ساختمانی قدرت و نفوذ بسیار زیادی در استان یزد پیداکرده‌اند، خاطرنشان کرد: این قدرت و نفوذ اتباع خارجی در بخش‌های مختلف ساختمان، کاری بر سر واحدهای تولیدی آورده که مجبور هستند آجرشان را به دست اتباع بدهند و آنها نرخ‌گذاری کرده و به فروش برسانند و متأسفانه در این خصوص هم هیچ‌کس کاری را انجام نداده که بتوانیم امیدی به رفع این چالش در استان داشته باشیم.
سود فروش آجر در جیب اتباع خارجی
این کوره دار یزدی بابیان اینکه در شرایط کنونی و بی‌توجهی که از سوی مسؤولان در بخش آجر و ساختمان استان را فراگرفته، سود فروش آجرها هرروز بیشتر از روز گذشته در جیب اتباع خارجی می‌رود و کوره دارها بدبخت‌تر از گذشته می‌شوند اظهار داشت: متأسفانه در حوزه مسکن در استان یزد اوضاع وحشتناک شده و تمام بخش‌های ساختمانی را افغانی‌ها در دست گرفتند و صفرتا صد ساختمان را خودشان ورود کردند.
وی با اشاره به اینکه بیش از 80 درصد ساختمان‌سازی استان یزد در دست اتباع خارجی است، تصریح کرد: هیچ کاری در ساختمان نیست که در دست این افراد نباشد و زنجیره ساختمان تکمیل‌شده و به سمت مصالح ساختمانی ورود کردند و به شکلی شده که تا چند سال آینده هم یزدی‌ها در این بخش هم هیچ‌کاره خواهند بود.
عضو اتحادیه صنف فخاران یزد ادامه داد: ورود اتباع در باسکول‌های اطراف کوره‌های آجر و صدور قبض‌های باسکول با وزن‌های کمتر سبب بی‌اعتمادی مردم به واحدهای تولیدی یزدی شده، چون آنها در یک ماشین به‌جای 10 تُن، هشت تُن بار قرار می‌دهند ولی قبض باسکول را با ارتباطی که باهم دارند همان 10 تُن صادر می‌کنند و باقیمت کمتر به خریدار می‌فروشند؛ این کار پیامدهای منفی بسیاری را برای کوره داران یزدی دارد چون خریدار بر این تصور است که اتباع خارجی آجر را باقیمت مناسب‌تری به او فروخته‌اند و این در حالی است که شخص نمی‌داند بار او با دو تُن کمتر در اختیارش قرارگرفته است.
ورود دولتی‌ها به صنعت آجر از الزامات است
این کوره دار یزدی با تأکید بر اینکه ساماندهی اتباع خارجی در استان یزد یک الزام است تصریح کرد: یکی از راه‌حل‌های که می‌توان برای چالش اساسی در استان پیشنهاد داد، ورود جدی دولتی‌ها به این بحث است.
وی بابیان اینکه مرجع نرخ‌گذاری در استان یزد نداریم گفت: متأسفانه اتباع خارجی در نرخ‌گذاری آجر و مصالح ساختمانی ورود کرده‌اند و اگر هم کسی در مقابل آنها ایستادگی کند به خاطر نفوذی که پیدا کردند، کاری از پیش نخواهد برد.
بی‌توجهی مسؤولان استانی و سیطره اتباع خارجی در صنعت آجر و ساختمان از علت‌های کاهش ساخت‌وساز در استان و همچنین گرانی ساختمان‌ها و بروز مشکلات برای مردم دارالعباده یزد در طول چند سال اخیر بوده که امیدواریم مسؤولان استان نسبت به این مسائل توجهی بیشتری داشته باشند و برای حل این چالش بزرگ قدم بردارند.
خبرگزاری فارس استان یزد با توجه به اینکه این مسئله به یک چالش عظیم برای مردم یزد تبدیل‌شده، آن را پیگیری و نتیجه آن را بر روی خروجی خبرگزاری منتشر خواهد کرد.