کد خبر: ۶۷۹۷۹۷
تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۳۹۷ - ۱۲:۱۹ 14 November 2018
 
 
تابناک گیلان / تهران از سال‌های پس از پیروزی مشروطه‌خواهان صاحب قانون بلدیه شد. شهرداری یا بلدیه تهران از روز اول آغاز به کار خود 59 شهردار به خود دیده است و امروز شصت و یکمین شهردار تهران نیز انتخاب شد.
 
اعضای شورای اسلامی شهر تهران در جلسه یکصدم شورای اسلامی شهر تهران پنجم از میان دو گزینه عباس آخوندی و پیروز حناچی، شهردار جدید را انتخاب  کردند.

در رأی گیری که توسط هیات رییسه انجام شد، عباس آخوندی 10 رأی و پیروز حناچی 11  رأی را کسب کرد.

بر همین اساس پیروز حناچی شهردار جدید تهران شد.

شورای پنجم در حالی سومین شهردار پایتخت را در مدت زمان عمر دو ساله خود انتخاب می‌کند که محمدعلی نجفی اولین شهردار منتخب به علت ابتلا به بیماری استعفا کرد و محمدعلی افشانی دومین شهردار منتخب شورای پنجم نیز  مشمول قانون منع بکارگیری بازنشستگان شد و از شهرداری رفتنی شد.

پیروز حناچی ۵۵ سال سن داشته و دارای تحصیلات دکتری معماری است.

پیروز حناچی هم از رقبای محمدعلی نجفی و هم از رقبای محمدعلی افشانی در زمان بررسی گزینه‌های بررسی شهرداری تهران بود، اما محمد علی نجفی شهردار سابق تهران او را از وزارت راه و شهرسازی به شهرداری تهران آورد تا به عنوان معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران فعالیتش را آغاز کند. افشانی نیز حناچی را به عنوان معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران منصوب کرد که فعالیتش تا قبل از انتخابش به عنوان شهردار جدید تهران ادامه داشت. 

حناچی که فارغ التحصیل اولین دوره دبیرستان مفید است. در دولت سیدمحمد خاتمی، در وزارت راه و شهرسازی دارای مسئولیت و در دولت محمود احمدی نژاد نیز مشاور وزیر راه، مسکن و شهرسازی بود. او در دولت حسن روحانی نیز معاون معماری و شهرسازی عباس آخوندی وزیر راه بود.
 

 
پایه گذاری بلدیه تهران و نحوه انتخاب شهردار
 
ناصرالدین شاه در سال ۱۳۰۰ قمری به دنبال اصلاح امور داخلی، تصمیم گرفت بلدیه را در تهران تاسیس کند اما موفق نشد. در سال ۱۲۸۳ ه.ش، قانون بلدیه در مجلس شورای ملی تصویب شد.
 
پیش از تشکیل بلدیه مردم هر شهر طبق آداب و رسوم و اعتقادات شخصی و دینی، بدون مداخله حکومت خدمات شهری را انجام میدادند. پس از پیروزی مشروطه مشکلات مختلفی در اداره امور شهرها در زمینه هایی مانند بهداشت شهری و آب رسانی وجود داشت که موجب شد نمایندگان مجلس اول در صدد تدوین زمینه هایی برای بهداشت شهرها برآمدند، که منجر به تدین اولین قانون شهرداریها تحت عنوان «قانون بلدیه» در ۱۹ خرداد ۱۲۸۶ شمسی شد. 
 
شهرداری تهران در ۱۲ خرداد سال ۱۲۸۶ خورشیدی با نام بلدیه تهران، تأسیس شد و مدیریت شهری شهر تهران را به عهده دارد. مشروطه‌خواهان ایرانی در جریان این آشنایی با روند اداره شهر در غرب کم‌کم به این نتیجه رسیدند که می‌توان کسی را به ریاست شهر منصوب کرد و در مقابل، از او توقع اجرای امور شهری را داشت. با همین تفکر بود که تصمیم به تدوین قانون بلدیه گرفته شد؛ تصمیمی که بعدها پایه‌گذار فعالیت‌ شهردار در تهران شد. در آن روزهای نخست، شهرداران تهران را از میان کسانی انتخاب می‌کردند که آشنایی بیشتری با شاه و درباریان داشتند. از سال ۱۲۹۰ دولت سعی داشت بلدیه را به خود وابسته کند ولی این موضوع تا کودتای ۱۲۹۹ عملی نگردید. ولی پس از کودتا و روی کار آمدن سیدضیاءالدین طباطبایی و تسلط دولت بر تمامی امور، در سال ۱۳۰۰ بلدیه که تا آن زمان نهادی مستقل بود به دولت وابسته شد.
 
شهردار تهران پس از انقلاب در ابتدا و پیش از این با حکم وزیر کشور ایران منصوب می‌گردید اما اکنون از طریق رای‌گیری در شورای شهر تهران انتخاب می‌شود. شورای شهر تهران در سه دوره گذشته خود تجربه انتخاب شهردار را داشته و چالش های زیادی را در این بین تجربه کرده است. امروز شورای پنجم تهران  تصمیمی سرنوشت ساز برای تهران و حتی آینده کشور گرفت و محمدعلی نجفی مرد کارآزموده سیاست ایران را به عنوان پنجاه و هشتمین شهردار تهران انتخاب کرد.
 
 شهرداری تهران شامل 22 منطقه است که مدیریت هر منطقه به عهده شهردار آن منطقه است که توسط شهردار تهران انتخاب می‌شود و با نظارت معاون امور مناطق فعالیت می‌کند. هر منطقه شامل تعدادی ناحیه می‌باشد. در کل تهران دارای 122 ناحیه است که با اجرای طرح ناحیه محوری در دوره محمد باقر قالیباف هر ناحیه یک شهردار ناحیه نیز دارد که توسط شهرداران مناطق تعیین می‌گردد.
 
عمارت بلدیه تهران یا ساختمان شهرداری تهران ساختمان باشکوهی بود که به دستور گاسپار ایپکیان، شهردار ارمنی وقت تهران، در میان سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۲ خورشیدی در ضلع شمالی میدان توپخانه (میدان سپه) تهران ساخته شد. این ساختمان در میان سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۸ ویران شد و جای آن فضای سبز ایجاد و پس از مدتی به پایانه اتوبوسرانی شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه واگذار گردید.
 
در حال حاضر ساختمان مرکزی شهرداری تهران واقع در خیابان بهشت ضلع جنوب پارک شهر تهران است.
 
تمام شهرداران تهران از آغاز تا کنون
 
تهران از سال‌های پس از پیروزی مشروطه‌خواهان صاحب قانون بلدیه شد و شهرداران مختلفی را به خود دید. شهردارانی که از برخی‌شان فقط یک نام کوچک در اسناد شهری باقی مانده است. 
 
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز، شهر تهران شهرداران زيادي را به خود ديده است؛ اقتضائات و شرايط خاص تهران به عنوان پايتخت جمهوری اسلامی، هميشه باعث حساسيت اين منصب مهم شده است. پس از انقلاب، گروه ها و جناح ها تلاش زيادي براي تصاحب اين منصب نموده اند.
 
پایتخت کشورمان از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون 17 شهردار را به خود دیده است، از توسلی در سال 1357 تا سمیع الله حسینی مکارم که تنها یک ماه به عنوان سرپرستی شهرداری تهران رسید. امروز نیز حناچی به عنوان نوزدهمین شهردار انتخاب شد.
 
در مورد بسیاری ازشهرداران سابق تهران به خصوص شهرداران پس از انقلاب اطلاعاتی محدود و در حد چند سطر خبر وجود دارد و در برخی موارد اعتمادی به اطلاعات عنوان شده نیست و به دلیل عدم دسترسی به برخی از آنها نمی توان به اطلاعات موجود استناد داشت. از همین روی آنچه در ادامه می‌آید بخشی از فراز و فرودهای فعالیت شهرداران تهران از ابتدا تاکنون است.
 
 
ترتیب شهردار آغاز پایان مدت توضیحات، سوابق و عملکرد
۱ میرزا عباس‌خان مهندس‌باشی 1287 _   وي در حدود سال 1259 رياست بلديه طهران را بر عهده داشت. او مي خواست شهر تهران را به پاي شهري هاي فرنگستان برساند. در زمان تصدي وي اداره احتساب به دو اداره احتساب و تنظيف تجزيه شد. همچنين يک اداره ضميمه اداره تنظيف شد که اداره روشنائي نام گرفت. چراغهاي فانوسي که در اطراف ارگ و باب همايون و خيابانهاي علاء الدوله و لاله زار بر بالاي پايه هائي نصب کردند.
۲ خلیل ثقفی اعلم‌الدوله  1289 1292 ۳۶ ماه پس از مشروطه بود كه مشروطه‌خواهان در اول خرداد 1286 شمسي تصميم به تدوين قانون بلديه گرفتند و بالاخره اين قانون را تصويب كردند. البته مدت‌ها پس از آن دكتر خليل‌خان ثقفي اعلم‌الدوله ساختمان اداره بلديه را در سبزه‌ميدان تهران احداث كرد. ثقفی، پزشک، سیاستمدار، نویسنده و مترجم دوره قاجار و یکی از نخستین دانش آموختگان رشته پزشکی جدید در ایران بود.او پزشک مخصوص مظفرالدین شاه و از مشوقین او برای امضای فرمان مشروطیت بود. پس از مرگ مظفرالدین شاه جانشین او محمدعلی شاه برای بی‌اعتبار کردن امضای فرمان مشروطیت دستور داد تا گواهی اختلال مشاعر مظفرالدین شاه را در هنگام امضای فرمان مشروطیت تهیه کنند و به تأیید پزشکان دربار برسانند، اما ثقفی از امضای این گواهینامه امتناع کرد و پس از توقیف اموالش به فرانسه گریخت. ثقفی پس از فتح تهران و فرار محمدعلی شاه به تهران مراجعت کرد و رئیس بلدیه تهران شد. پس از سه سال عازم اروپا گردید و سرکنسول ایران در سوئیس شد. اعلم‌الدوله چهل سال آخر عمر خود را بیشتر مصروف طبابت، تألیف و ترجمه نمود و در ۷ فروردین ۱۳۲۳ در تهران فوت نمود.
۳ ابراهیم یُمن‌السلطنه 1292 1299 ۷۲ ماه  انعقاد انجمهاي شهرداري و  ايجاد تشکيلات ظاهري در بلديه و وضع قانون مالیات نواقل از جمله فعاليتهاي مهم وي در دوران تصدي به شمار مي آيد.
۴ سید ضیا ئالدین طباطبایی- گاسپار ایپگیان 1300 1302 ۲۴ ماه اولين تحول جدى در نحوه ارائه خدمات به شهروندان و تغيير سيماى شهر در دوره رياست وى بر شهردارى به وقوع پيوست. انتصاب مسيو ايکپيان به رياست بلديه، تبديل چراغهاي فانوسي به چراخ برق، ايجاد تشکيلات اداري، ساخت بناي جديد بلديه در محل ساختمانهاي قديمي در شمال ميدان توپخانه، سرکشي مآمورين بلديه به اماکن عمومي، رنگ آميزي دکانها به رنگ سبز و ...از جمله اقدامات ایپگیان بود. در این دورانبرای بلدیه نظامنامه‌ای نوشته شد. در این نظامنانه رئیس بلدیه با رئیس‌الوزراء بود. پس از عزل سیدضیاءالدین طباطبایی به وسیله رضاشاه، گاسپار ایپگیان نیز از ریاست بلدیهٔ تهران استعفا داد و در اواخر سال ۱۹۲۱ به لبنان رفت و مقیم آن کشور شد.
۵ کریم بوذرجمهري 1302 1312 ۱۲۰ ماه رضاخان پهلوي كه روي كار آمد، سرتيپ كريم بوذرجمهري را به سمت شهردار تهران منصوب كرد. بوذرجمهري يك قزاق بود كه هرچند كه سواد كمي داشت و حتي از درست نوشتن نام خود هم ناتوان بود، اما توانست در تغيير چهره شهر بكوشد. او از جمله کسانی بود که رضاشاه فوق‌العاده به او اعتماد داشت. بعضی مشاغل مهم وی در قشون متحدالشکل عبارت بودند از: رئیس اداره نقلیه قشون، فرمانده تیپ پیاده مرکز، وزیر فوائد عامه و رئیس املاک سلطنتی
۶ سرتیپ قلی هوشمند 1313 1317 ۴۸ ماه رضا شاه دستور توقيف او را  مي دهد و او در زندان بر اثر بيماري تيفوس در مي گذرد.
۷ تقی‌ خواجه‌نوری 1317 1317 ۱ ماه  
۸ قاسم صور اسرافیل 1317 1319 ۲۴ ماه میرزا قاسم خان تبریزی، معروف به صور اسرافیل، در دوره مظفرالدین شاه پیشکار امین حضرت تبریزی در امور بناخانه بود. در دوره مشروطیت به سرمایه او روزنامه صور اسرافیل تأسیس شد. پس از توپ بستن مجلس ۱۳۲۶ ه. ق. به اروپا رفت و در دوره سوم مجلس ۱۳۳۲ قمری از شهرستان شهریار وکیل گردید و در محرم ۱۳۳۴ ه. ق. با عده‌ای از تهران به قم مهاجرت کرد و بعد به استانبول رفت. در کابینه م. ق. مخبرالسلطنه در خرداد ۱۳۰۶ خورشیدی بدوا کفیل وزارت پست و تلگراف و هشت ماه بعد یعنی در ۲۳ دی ماه همین سال وزیر گردید. وزارتش تا سال ۱۳۱۱ خورشیدی طول کشید و چند سال بعد در گذشت.
۹ علی‌اصغر فروزان 1319 1320 ۱۳ ماه  
۱۰ مصطفی‌قُلی رام 1320 1320 ۱ ماه مصطفی‌ قلی رام، متولد ۱۲۷۷ مشهد، در دوران پهلوی وزیر کشاورزی، وزیر کشور، استاندار خراسان، استاندار فارس نیز بوده است.
۱۱ محمد سجادی 1320 1321 ۱۵ ماه سجادی، وی مدتی رئیس مجلس سنای ایران در دوران پهلوی بوده است. او هم چنین وزیر راه، وزیر اقتصاد، وزیر دادگستری، وزیر دارائی، مشاور و جانشین نخست وزیر بوده است.
۱۲ سيد مهدي عمادالسطنه (مشیرفاطمی) 1321 1321 ۷ ماه  
۱۳ فضل‌الله بهرامی 1322 1322 ۵ ماه توسعه و احداث معابر ساختمان سازي در شهر شميران،احداث ميادين و باغچه ها را به ايشان منصوب ميدانند.
۱۴ عباسقلی گلشائیان 1322 1323 ۵ ماه وزیر دارایی و نیز وزیر بازرگانی و اقتصاد ملی در دوران پهلوی بود. مدتی رئیس دانشگاه تبریز شد و نیز استاندار استان‌های خراسان و فارس و آذربایجان گردید. هنگامی که در کابینه ساعد وزیر دارایی بود در مذاکره با سِر نویل گَس، از مقامات شرکت نفت ایران و انگلیس، قرارداد مشهور به گس-گلشائیان را از سوی دولت ایران امضا کرد. این قرارداد، که به قرارداد الحاقی نیز معروف است با استقبال ملی‌گرایان ایران که خواستار ملی شدن نفت ایران بودند روبرو نشد و بالاخره به تصویب مجلس نیز نرسید.
۱۵ غلامحسین ابتهاج 1323 1324 ۱۶ ماه غلامحسين ابتهاج رئيس وقت كلوپ جهانگردى در سال ۱۳۲۳ به فرمان شاه شهردار تهران شد. از مهمترين ويژگى هاى ابتهاج رياست متعدد وى بر شهردارى تهران است. وى سه بار به رياست شهردارى تهران انتخاب شد اما هر بار پس از يك سال مديريت از اين سمت كنار گذاشته شد.
۱۶ سیدمحمود نریمان 1324 1324 ۳ ماه محمود نريمان نيز به عنوان هجدهمين شهردار تهران به مدت دو ماه تهران را اداره کرد و سپس به دليل نظر مخالف شاه بركنار شد. نریمان متولد ۱۲۷۲ در تهران، از اعضای اولیه و جزو مؤسسین و بنیانگذاران جبهه ملی ایران و از یاران نزدیک و از عضو کابینه اول دکتر مصدق، بود. وی علاوه بر دو دوره نمایندگی مجلس شورای ملی، وزیر دارایی، راه، پست و تلگراف و تلفن و وزیر مشاور نیز بود. 
۱۷ مهدی مشایخی 1324 1326 ۱۹ ماه مهدی مشایخی، نماینده مجلس شورای ملی بود و مدتی به مقام شهرداری تهران در دوران پهلوی دست یافت . او از دوستان احمد قوام بود که از نفوذ وی برای ترقی استفاده نمود و در نهایت با قوام مخالفت کرد و در مجلس به اعتبارنامه وی رای عدم اعتماد داد. از او به عنوان مرد چاه‌هاي ناتمام نام برده می شود. بحث بر سر چگونگي لوله‌كشي آب شهر تهران در اين دوران محوريت دارد و در نهايت در زمان او اين موضوع تصميم‌گيري و به نتيجه مي‌‌رسد. هرچند كه مشايخي در اجراي اين تصميم ناتوان مي‌ماند و شهر پر از چاه‌هايي مي‌شود كه به آب نرسيده‌اند. در نهايت، مشايخي به اتهام اختلاس به دادگاه فراخوانده و محكوم مي‌شود.
۱۸ محمد خلعتبری 1326 1326 ۵ ماه  
۱۹ حسام‌الدین دولت‌آبادی 1326 1328 ۲۵ ماه نمایندگی اصفهان در ادوار چهاردهم و هیجدهم مجلس شورای ملی، شهرداری تهران از ۱۳۲۶ الی 1328 از سمت‌های او در دوران پهلوی دوم بود. در سال ۱۳۲۶ به معاونت نخست وزیر منصوب شد. او از اعضای هیئت مؤسس و کمیتهٔ مرکزی حزب میلیون بود.
۲۰ محمد مهران 1328 1329 ۴ ماه  
۲۱ مهدی نامدار 1329 1330 ۹ ماه مهدى نامدار به عنوان بيست و سومين مدير شهر تهران نيز به مدت ۸ ماه شهردارى (تير- فروردين ۱۳۲۹- ۱۳۳۰) پس از ترور رزم آرا چند ماهى را در راهروهاى دادگسترى سرگردان شد.
۲۲ ارسلان خلعتبری 1330 1330 ۱ ماه امیر ارسلان خلعتبری تنکابنی متولد ۱۲۸۳ وکیل دادگستری و نماینده مجلس شورای ملی در دوران پهلوی بود.
۲۳ محمد مهران  1330 1331 ۱۵ ماه محمد مهران شهردار تهران تولیت آستان قدس رضوی در زمان پهلوی را برعهده داشت. متولد سال ۱۲۷۷ شمسی ، دارای تحصیلات قدیم و آشنا به زبان‌ فرانسه بود. او همچنین استاندار آذربایجان، سیستان و بلوچستان، مدتی پیشکار دارایی گیلان بود، شهردار تهران در دو نوبت، نخست از اسفند ۱۳۲۸ تا تیر ۱۳۲۹ (۴ ماه) و دیگر بار از اردیبهشت ۱۳۳۰ تا مرداد ۱۳۳۱ خورشیدی بود. در سال ۱۳۳۰ قول اتمام لوله‌کشی آب تهران را داد، که موفق نشد. مدیر کل غله و نان و قند و شکر شد و تولیت آستان قدس رضوی و حرم فاطمه معصومه در زمان پهلوی را بر عهده داشت. وی در سال ۱۳۵۳ در تهران درگذشت.
۲۴ نصرت‌الله امینی 1331 1332 ۱۲ ماه او متولد 1244 در اراک و در دوران نخست وزیر محمد مصدق رئیس بازرسی دفتر وی و همچنین مدتی نیز شهردار تهران بود. وی پس از کودتای ۲۸ مرداد نیز بعنوان وکیل مصدق در کنار وی بود. او پس از انقلاب در دولت موقت مهدی بازرگان به سمت استانداری استان فارس منصوب گردید. امینی بامداد روز دوشنبه ۳۱ فروردین ۱۳۸۸، در ۹۴سالگی، در واشنگتن درگذشت.
۲۵ سید محسن نصر 1332 1332 ۵ ماه  
۲۶ سرتیپ محمدعلی صفاری 1332 1333 ۵ ماه او دو دوره شهردار تهران شد.
۲۷ غلامحسین ابتهاج 1333 1334 ۱۳ ماه غلامحسین ابتهاج نماینده لاهیجان و لنگرود در دوره ۱۶ و نماینده بندر انزلی در دوره ۱۹ مجلس شورای ملی و نماینده همین شهر در مجلس مؤسسان دوم (۱۳۲۸ ه.ش)بود. او سه دوره شهردار تهران شد.
۲۸ نصرت‌الله منتصر 1334 1334 ۷ ماه نصرت‌الله منتصر متولد شهریور ۱۲۷۸، وی از اعضای شرکت نفت ایران و انگلیس محسوب می‌شد.مهمترین اقدام منتصر در منصب شهرداری تهران، حفر چاه عمیق قلهک به عمق ۱۲۰ متر بود.منتصر بعد از ۷ ماه به اتهام اختلاس و بى لياقتى در حفاظت از اموال دولتى به دادگاه فراخوانده شد.
۲۹ سرلشکر محمود دولو 1334 1337 ۳۲ ماه  
۳۰ موسی مهام 1337 1338 ۲۰ ماه بسياري از ميدانها و ابنماهاي امروزي مركز تهران يادگار اوست. بولوار آب كرج يا همان بولوار كشاورز فعلي، پارك لاله، ميدان ولي‌عصر و... در همان سال‌ها ساخته شده‌اند. مهام پیش از شهرداری تهران، سابقهٔ استانداری آذربایجان شرقی در سال ۱۳۳۶و شهرداری مشهد را نیز داشت.
۳۱ ناصر ذوالفقاری 1338 1339 ۱۲ ماه  
۳۲ فتح‌الله فرود 1339 1340 ۵ ماه لباس متحد الشكل رفتگران و ايجاد سازمان بزرگ آتش نشاني از جمله فعاليتهاي شاخص اين شهردار برشمرده شده است.فرود  پس از ۵ ماه محكوم به حبس شد.
۳۳ سید محسن نصر 1340 1341 ۱۴ ماه  
۳۴ احمد نفیسی 1341 1342 ۱۹ ماه در سال 1289 در اصفهان متولد شد. او در اصفهان و دانشکده حقوق تهران به تحصيل پرداخت و از جمله شهرداران جنجالي پايتخت به شماره مي رود.از مناصبي که داشت مدير کل وزارت اقتصاد ملي ، وزارت اقتصاد ، مدير اموراداري سازمان برنامه و بالاخره از خرداد سال 1341 تا آذر 1342 به مدت 19ماه شهردار تهران بوده است.وي در همين زمان بود که پارک ساعي را ايجاد کرد که به دست محمد رضا پهلوي افتتاح گرديد.نفيسي تآليفاتي نيز داشته که ترجمه کتاب احوال تيتو پيشواي يوگوسلاوي ، دوره مجله ايران آباد از محتواي آثار وي مي باشد.
۳۵ علی‌اکبر توانا 1342 1342 ۳ ماه تنها موردي كه از ايشان به عنوان سابقه كاري ياد شده تخريب كوره ها در محيط شهر بوده است
۳۶ ضیاءالدین شادمان 1342 1344 ۱۴ ماه شادمان، عضو تیم ملی بسکتبال ایران بود. او نماینده حوزه جیرفت در مجلس شورای ملی، نماینده مجلس و عضو هیت رییسه مجلس شورای ملی، استاندار استان مرکزی، معاون نخست‌وزیر در امور اجتماعی در دوره پهلوی بود. دوران ریاست او بر شهرداری تهران را می‌توان یکی از پرماجراترین شهردارهای تهران نامید. شادمان بسیاری از مدیران و کارکنان شهرداری را اخراج نمود. حاشیه‌های این اقدام در نهایت دامن او را گرفت و او مجبور به استعفا از این سمت شد.
۳۷ تقی سرلک 1344 1346 ۲۵ ماه از دانشجویان اعزامی به اروپا بشمار می‌آمد و در رشته مهندسی مکانیک تحصیل کرده بود. وی در سال ۱۳۴۰ و در دوره نخست وزیری علی امینی، به وزارت صنایع و معادن برگزیده شد. در حکومت حسنعلی منصور، استانداری استان مرکزی به عهده او واگذار گردید. او در فاصله سال‌های ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۶ بعنوان شهردار تهران فعالیت نمود. سرلک از ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۰ استاندار آذربایجان شرقی بود، سپس به استانداری گیلان منصوب گردید. وی در دوره کوتاهی نیز ریاست دانشگاه تبریز را برعهده داشت.
۳۸ سرتیپ محمدعلی صفاری 1346 1346 ۷ ماه محمدعلی خان صفاری که در سال ۱۲۷۷ در لاهیجان متولد شد، نماینده مجالس سنا و شورای ملی در دوران پهلوی بود. او رئیس شهربانی کل کشور (۱۳۲۶–۱۳۲۵ و ۱۳۲۸–۱۳۲۷) شهردار تهران (بار اول ۱۳۳۱ و بار دوم ۱۳۳۲، بار سوم ۱۳۴۶)، استاندار آذربایجان شرقی (۱۳۴۳)، خراسان و مازندران، سناتور گیلان در دوره ۶ و ۷ مجلس سنا (۱۳۵۷–۱۳۴۷)، نماینده لاهیجان در مجلس شورای ملی ادوار ۱۸ و۱۹ و۲۰ (۱۳۳۳–۱۳۴۰) و رئیس دانشگاه تبریز بود.صفاری پس از انقلاب اسلامی برای مدتی کشور را ترک کرد ولی مجدداً به ایران بازگشت و عاقبت در سال ۱۳۶۶ در سن ۸۶ سالگی در تهران درگذشت.
۳۹ منوچهر پیروز 1346 1347 ۱۰ ماه استاندار فارس در سال 50
۴۰ جواد شهرستانی 1347 1348 ۱۱ ماه  
۴۱ غلامرضا نیک پی 1348 1356 ۸۹ ماه نیک پی متولد اصفهان وزیر آبادانی و مسکن و معاون نخست وزیر در دوران شاهنشاهی و زمان هویدا بوده است. از اقدامات او می توان به ساخت اتوبانها و پارکها - طرح جامع - عوارض شهري - اخذ عوارض از کاميونها و اتوبوسها غير کرايه اي و پلاک سفيد - احداث پارگينک - تعيين حريم شهر تهران - ايجاد کارخانه تبديل زباله به کود ( 1349) - تاسيس آزمايشگاه مکانيک خاک - ايجاد سازمان عمران و نوسازي عباس آباد 1350 اشاره کرد.
۴۲ جواد شهرستانی 1356 1357 ۷ ماه آخرين شهردار قبل از انقلاب اسلامي- شهرستانى در گيرودار انقلاب اولين مقام دولتى بود كه استعفاى خود را تقديم رهبر فقيد انقلاب كرد. شهرستانی متولد مشهد و در دوران پیش از انقلاب اسلامی مسئولیت‌هایی همچون وزارت راه و ترابری،  شهرداری مشهد و همچنین استانداری کرمانشاه را بر عهده داشت. او در سال 95 در بیمارستان امام رضای مشهد در گذشت. 
۴۳ محمد توسلی 1357 1359 ۲۴ ماه نخستین شهردار تهران پس از انقلاب اسلامی-  محمد توسلى به عنوان اولين شهردار انقلاب رياست اين نهاد را در سال ۵۷ برعهده گرفت. تشكيل شوراى ترافيك، اجراى محدوده طرح ترافيك، احداث خطوط ويژه اتوبوسرانى، راه اندازى پايانه جنوب و انجام مطالعات و انتخاب محل ميادين ميوه و تره بار از جمله اقدامات مهم وى تلقى مى شود. توسلی عضو شورای مرکزی و رئیس دفتر سیاسی نهضت آزادی است. محمد توسلی در سال ۱۳۳۵ وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد و از اعضای فعال انجمن اسلامی دانشجویان بود. از سال ۱۳۴۰ و با تشکیل نهضت آزادی از اعضای آن شد و در سال ۴۱ برای تحصیل در رشته حمل‌ونقل و ترافیک به آلمان رفت. سپس برای ادامه تحصیل در رشته راه و ترافیک به آمریکا رفت. قبل از پیروزی انقلاب مسئول تبلیغات ستادهای راهپیمایی و ستاد استقبال از امام خمینی بود و با روی کار آمدن دولت موقت به عنوان شهردار تهران برگزیده شد. 
۴۴ سید رضا زواره‌ای 1359 1359 کمتر از یک ماه او اولین دادستان انقلاب تهران، معاون وزیر کشور در هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای امنیت کشور، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی (از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۶) وِ عضو حقوقدان و قائم مقام دبیر شورای نگهبان قانون اساسی (از ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۴)، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور (از ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶) و نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در دوره‌های سوم، چهارم و هفتم بود. زواره‌ای در سال ۱۳۵۹ به مدت ۲ هفته با حفظ سمت، شهردار تهران شد.
۴۵ کمال‌الدین نیک‌روش 1359 1360 ۷ ماه نيك روش، استاد دانشگاه پلی تکنیک تهران در بهمن 1359 به شهرداری تهران منسوب شد. وی در مصاحبه با مطبوعات و راديو و تلويزيون اعلام كرده بود: «امام فرمودند قوانين و مقررات شهري بايد منطبق با موازين اسلامي باشد و در نتيجه با الهام از اين خط مشي كلي تصور مي كنم صرف بودجه هنگفتي در تهران زياد منطبق با موازين شرعي نباشد.» او هم چنین وزیر کشور در دولت اول میرحسین موسوی بوده‌است.
۴۶ غلامحسین دلجو 1360 1361 ۱۳ ماه او در آغاز قول داد كليه انبارهاي بزرگ عمومي و خصوصي را به خارج شهر منتقل كند اما بيش از همه سخنرانيش به زبان عربي در اجلاس شهرداران پايتخت هاي كشورهاي اسلامي در ذهن ها باقي ماند. او در بازگشت به تهران در پاسخ به خبرنگاران اجتماعي روزنامه ها كه سوژه قابل تأملي يافته بودند و در اين باره از او سؤال مي كردند گفت «زبان دوم ما در اين كنفرانس به دلايل مكتبي و سياسي زبان عربي بود كه اين عمل نتيجه مثبتي به همراه داشت!»
۴۷ محمدکاظم سیفیان 1361 1362 ۹ ماه محمد کاظم سیفیان متولد۱۳۱۴ است. او در ۷ خرداد ۱۳۹۵ در گذشت. از سوابق او می توان به اولین مدیرعامل بنیاد مسکن انقلاب، استاندار استان مرکزی در سال ۱۳۶۰ و نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی (دوره چهارم) در سال 1371 اشاره کرد.
۴۸ حسین بنکدار 1362 1362 ۴ ماه  
۴۹ محمدنبی حبیبی 1362 1366 ۴۴ ماه محمد نبی حبیبی در سال ۱۳۲۴ در روستای باغخواص ورامین به دنیا آمد. وی از سال ۱۳۷۳ عضو حزب مؤتلفه اسلامی شد و از ۳۱ مردادماه سال ۱۳۸۳ دبیرکل این حزب است. وی استانداری تهران، فارس، خراسان بزرگ را در کارنامه سوابق خود دارد. حبیبی دارای فوق لیسانس جامعه‌شناسی از دانشگاه تهران است.
۵۰ سید مرتضی طباطبائی 1366 1368 ۱۶ ماه  
۵۱ غلامحسین کرباسچی 1368 1377 ۱۰۸ ماه وی که سابقه تحصیل در حوزه علمیه قم را دارد، در دوران جنگ نماینده حضرت امام خمینی در ژاندارمری حمهوری اسلامی بود. پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۸ از استانداری اصفهان به شهرداری تهران منتقل شد و توانست دوباره طرح جامع شهر تهران را که در زمان شهرداری غلامرضا نیک ‌پی طرح‌ریزی شده‌بود زنده کند و موجب کنار گذاردن پیشنهادات مطرح شده بعد از پایان جنگ مبنی بر انتقال پایتخت از تهران به شهری دیگر شود. وی در دوران شهرداری تهران و در جریان اقدامات اصلاحی خود از حمایت مرحوم آیت الله  هاشمی رفسنجانی بر خوردار بود. در دوران وی برای اولین بار شهردار تهران در هیئت دولت در کنار وزرا و معاونان رئیس جمهور حضور یافت.  تأسیس مؤسسه همشهری و انتشار روزنامه همشهری و نشریات و ویژه نامه‌های وابسته به آن و راه اندازی فرهنگسراها و خانه‌های فرهنگ در تهران از اقدامات وی بود. او در حال حاضر دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی است.
۵۲ مرتضی الویری 1378 1380 ۳۲ ماه فعال و زندانی سیاسی در دوران پهلوی ، نماینده دور اول مجلس شورای ملی پس از انقلاب ، رییس سازمان مناطق آزاد تجاری و سفیر ایران در اسپانیا بوده است. وی از بدو امر از فعالان حزب کارگزاران سازندگی به شمار می رود. وی در پنجمین انتخابات شورای شهر به پارلمان شهری تهران راه یافت و فعلا به عنوان رییس سنی شورای پنج شهر تهران شناخته می شود.
۵۳ محمدحسن ملک‌مدنی 1380 1381 ۱۰ ماه محمدحسن ملک‌مدنی شهردار تهران از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۱ به مدت ۱۰ ماه بود. او در دوران شهرداری خود با انتقادات و اعتراضات شدید جناح اقلیت دوره اول شورای شهر تهران به رهبری ابراهیم اصغرزاده مواجه بود. یکی از مهمترین عوامل این نارضایتی‌ها توقف فروش تراکم بود که به افزایش قیمت مسکن منجر شده‌بود. ملک‌مدنی معتقد بود بالا رفتن هزینهٔ زندگی در پایتخت تنها راه جلوگیری از مهاجرت فزاینده به این شهر است. وی پیش از آن سابقهٔ شهرداری اصفهان را داشت و از همکاران نزدیک غلامحسین کرباسچی بود. ملک‌مدنی تنها چند روز پس از برکناری از شهرداری به ۵ ماه حبس، سه سال انفصال از خدمات دولتی و ۵ سال محرومیت از تصدی مسئولیت در شهرداری محکوم شد.
۵۴ محمدحسین مقیمی تیر 1381 1382 ۴ ماه سرپرست شهرداری- در سال 1329 در شهرستان خمین متولد شده است وی دارای مدارک کارشناسی ارشد از دانشگاه شیراز در رشته مکانیک و کارشناسی ارشد مدیریت سیستم و بهره وری میباشد. او در سال 1358 شهردار خمین  و در سال 1368  قائم مقام معاون اجرایی رئیس جمهوری وقت (آیت الله هاشمی رفسنجانی) بوده است.قائم مقام وزیرکشور، معاون سیاسی وزارت کشور و رئیس ستاد انتخابات ایران است. او هم اکنون قائم مقام وزیرکشور، معاون سیاسی وزارت کشور است.مقیمی پس از اوج گیری اختلافات در شهرداری و برکناری ملک مدنی، برای مدت 4 ماه از سوی وزارت کشور، سرپرست شهرداری شد.
۵۵ محمود احمدی‌نژاد اردیبهشت 1382 تیر ۱۳۸۴ 26ماه محمود احمدی‌نژاد (متولد ۶ آبان ۱۳۳۵) ششمین رئیس‌جمهور ایران از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ بود. وی همچنین از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ اولین استاندار اردبیل و از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ پنجاه و سومین شهردار تهران بود. او هم‌اکنون عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و دانش‌یار دانشگاه علم و صنعت ایران است.او در آرادان گرمسار در استان سمنان به دنیا آمد. در دوران دهه شصت فرمانداری ماکو و خوی را بر عهده داشت. در ۱۳۷۲ به عنوان اولین استاندار اردبیل منصوب شد و تا ۱۳۷۶ این سمت را بر عهده داشت. احمدی‌نژاد در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۲ و به دنبال پیروزی فهرست آبادگران در انتخابات دوم شورای اسلامی شهر تهران به عنوان شهردار این شهر توسط این شورا انتخاب شد و در این مقام در انتخابات نهم ریاست جمهوری ایران شرکت کرد و در ۳ تیر ۱۳۸۴ در دور دوم از این دوره با کسب ۱۷ میلیون رأی در انتخابات ریاست جمهوری، پیروز شد. احمدی‌نژاد در ۱۳۸۸، برای دومین بار به ریاست جمهوری رسید. احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ نامزد شد ولی صلاحیت وی مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگرفت.
۵۶ علی سعیدلو 1384 1384 2ماه سرپرست- علی سعیدلو ( متولد۱۳۳۱ در تبریز)، آخرین رئیس سازمان تربیت بدنی ایران در دولت احمدی نژاد بود. او پیش‌تر معاونت اجرایی رئیس جمهور در دولت نهم و سرپرستی نهاد ریاست جمهوری را بر عهده داشت. وی همچنین تنها معاون بین‌الملل رئیس‌جمهور ایران در دولت دهم بود. او برای مدتی پس از انتخاب احمدی نژاد به ریاست جمهوری سرپرست شهرداری تهران شد.
۵۷ محمدباقر قالیباف 18 شهریور 84 شهریور 96 144ماه محمدباقر قالیباف (زادهٔ ۱ شهریور ۱۳۴۰ در طرقبه، مشهد) شهردار کنونی تهران است. وی پیش از این در قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی سمت فرماندهی داشته است. محمدباقر قالیباف از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در سالهای ۱۳۸۴ و 1392 است که در آنها پیروز نگردید. در شهریور ۱۳۸۴ با اجماع شورای شهر به سمت شهردار تهران انتخاب شد. وی در شهریور ۱۳۹۵ و در پی افشای گزارش سازمان بازرسی کل کشور پیرامون واگذاری حجم عظیمی از املاک شهرداری با تخفیف گسترده به افراد و تعاونی‌های مختلف در رسانه‌ها به فساد متهم شد. قالیباف از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶ بود که در هفته منتهی به انتخابات از نامزدی انصراف داد. وی دارای مدرک دکتری در رشتهٔ جغرافیای سیاسی است و دوره خلبانی هواپیمای ایرباس را در فرانسه گذرانده‌است. 
٥٨ محمد علي نجفي شهریور 96 فروردین 97 کمتر از 8 ماه محمدعلی نجفی، مشاور اقتصادی رییس جمهور، عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری و عضو شورای سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در دولت یازدهم، متولد 1330 در تهران و 66 ساله است. نجفی دبیر سابق ستاد هماهنگی اقتصادی و از بنیان‌گذاران حزب کارگزاران سازندگی، عضو هیئت علمی (بازنشسته) دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف است و چندین دوره در دولت های مختلف در سمت وزارت و یا معاونت رییس جمهور در هیات دولت حضور داشته است. نجفی از 60 تا 64 در دولت‌های دکتر باهنر، موقت مهدوی کنی و موسوی وزیر فرهنگ و آموزش عالی و از 67 تا 76 در دولتهای موسوی و هاشمی رفسنجانی وزیر آموزش و پرورش بود. در دولت اول اصلاحات نیز معاون رییس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه بود. در 1386 و در لیست اصلاح طلبان به عضویت در سومین دوره شورای شهر تهران درآمد و در سال 92 به دنبال انتصاب به عنوان معاونت رئیس جمهور از این سمت استعفا کرد. نجفی در استعفا دادن از سمت‌هایی که می‌پذیرد بسیار معروف است و همیشه هم بیماری را عامل استعفا اعلام می‌کند. این بار نیز از شهرداری تهران آنگونه که خود اظهار کرد به دلیل بیماری استعفا داد. 
٥٩ سمیع‌الله حسینی مکارم فروردین 97 اردیبهشت 97 یک ماه سمیع‌الله حسینی مکارم متولد ۱۳۳۹ در نوش‌آباد کاشان، اقتصاددان است. وی دارای سابقه تحصیل در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری در حوزه اقتصاد نظری و اقتصاد برنامه‌ریزی است. حسینی مکارم سابقه معاونت توسعه مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معاونت سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری تهران، معاون طرح و برنامه پست بانک، مدیر کلی بودجه و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش، سرپرست مدارس ایران در شبه قاره هند و رئیس آموزش و پرورش منطقه ۱۴ تهران را نیز در کارنامه خود دارد. پس از استعفای محمدعلی نجفی، حسینی مکارم در روز سه شنبه ۲۱ فروردین ۱۳۹۷ با رأی اکثریت اعضای شورای شهر تهران به سمت سرپرستی شهرداری تهران تعیین شد. حسینی مکارم پیش از این معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران بود. او در تاریخ هجدهم اردیبهشت ۹۷ در کنار سید محمدعلی افشانی به عنوان یکی از گزینه‌های شهرداری تهران معرفی شد. اما در نهایت این افشانی بود که با 19 رای از 21 رای شهردار تهران لقب گرفت.
۶۰ سیدمحمدعلی افشانی اردیبهشت 97 آبان 97 کمتر از 6 ماه سید محمدعلی افشانی متولد ۱۳۳۸ در دهدشت است. او سیاستمدار اصلاح طلب و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی است. افشانی دارای کارشناسی مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه شیراز و کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی (MBA) از دانشگاه صنعتی شریف است. او در هشتم خردادماه سال ۱۳۸۴ نشان دولتی «درجه دوم سازندگی» ازسید محمد خاتمی دریافت کرد. او همچنین معاون سابق وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور بوده‌است. در سابقه افشانی معاونت استانداری استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و سمنان نیز به چشم می‌خورد.سید محمد علی افشانی طی حکمی از سوی عبدالرضا رحمانی فضلی، در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۹۴ رسماً استاندار فارس شد. افشانی در دولت دوازدهم به سمت معاون عمرانی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور منصوب شد.
۶۱ پیروز حناچی آبان 97 _ _ پیروز حناچی متولد ۱۳۴۳ در تهران، دانش‌آموخته اولین دوره دبیرستان مفید در تهران است.  او در سال ۱۳۷۱ در مقطع کارشناسی ارشد پیوسته از دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت مدرک دکترای تخصصی معماری با گرایش مرمت شهری و باززنده‌سازی شهرهای تاریخی شد. قائم مقامی ریاست دانشکده هنرهای زیبا تهران (۱۳۷۲–۱۳۷۴)، معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه تهران (۱۳۷۸–۱۳۷۹)، سمت مشاوری رئیس دانشگاه تهران (۱۳۸۰–۱۳۸۴)، ریاست مؤسسه پژوهشی فرهنگ و هنر دانشگاه تهران و همچنین مدیریت گروه مرمت ابنیه و بافت دانشکده معماری دانشگاه تهران از سوابق اجرایی پیروز حناچی در دانشگاه بوده‌است.  فعالیت‌های دولتی مشاور وزیر مسکن و شهر سازی (۱۳۸۴–۱۳۸۸)، معاونت معماری و شهرسازی و دبیر شورای عالی شهرسازی در دولت‌های سید محمد خاتمی و حسن روحانی و سابقه ریاست مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی از سوابق دولتی پیروز حناچی به حساب می‌آید. پیروز حناچی همچنین سابقه عضویت در شورای عالی فنی سازمان میراث فرهنگی، کمیسیون زیربنایی دولت اصلاحات، شورای عالی ترافیک، عضویت در کمیسیون ماده ۵ و ریاست شورای تدوین مقررات ملی ساختمان را در پرونده خود دارد. حناچی در تاریخ بیست و پنجم مهر ماه ۱۳۹۶ طی حکمی از سوی محمدعلی نجفی، شهردار تهران به سمت معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران منصوب گردید.  افشانی نیز حناچی را به عنوان معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران منصوب کرد که فعالیتش تا قبل از انتخابش به عنوان شهردار جدید تهران ادامه داشت.
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار